Makale

TEMA VAKFI’NIN KURULUŞU

TEMA

TEMA VAKFI’NIN KURULUŞU

TEMA Vakfı, 12 Ekim 1992 tarihinde, Karaca Arboretum’un kurucusu, BM Çevre Ödülü sahibi Hayrettin Karaca ve Tekfen Holding kurucu ortaklarından, Türk-B.D.T. İş Konseyleri Başkanı Nihat Gökyiğit önderliğinde, Türkiye’nin saygın 30 işadamı ve devletin kısmen (tabii üyelerin) katılımı ile kurulmuştur.
İstanbul’da bulunan merkezinde bugün 97 tam zamanlı personelden oluşan profesyonel kadrosuyla çalışmalarını sürdüren TEMA Vakfı: Tanıtım, Teşkilatlanma, Yurtdışı Tanıtım ve Teşkilatlanma, Eğitim, Uluslararası İlişkiler Teknik Projeler, Ağaçlandırma, Mali İşler, İdari İşler bölümleri ile TEMA Dokümantasyon ve Enformasyon Merkezi (TADEM), ve İşlem ve Koordinasyon Müdürlüğümden oluşan teşkilat yapısına sahiptir. Yurtiçinde ve dışında 40.000’i aşkın üyesi ve ülke genelinde aktif faaliyet gösteren 260 TEMA Gönüllü Temsilcisi bulunmaktadır.

TEMA VAKFI’NIN AMACI
Ülkemizde doğal varlıkların ve sağlığın korunması, erozyonla mücadele, toprak örtüsü ile toprağın korunması ve ağaçlandırmanın önemi konusunda kamuoyunun eğitimi ve bilgilindirilmesi, bu alanda ulusal politikaların oluşturulmasına yardımcı olmak ve bu esaslardan ödün verilmemesi için mücadele etmek;
Ağaç ve Orman sevgisini topluma maletmek,
Doğal varlıkların, insan sağlığının, yeşil alanların, toprak ve toprak örtüsünün, ormanların korunması, geliştirilmesi ve yenilerinin tesis edilmesini sağlamak için faaliyette bulunmak;
Öncelikle ulusumuza, onun temsilceilerine ve hükümetlerimize, devletin idari ve denetim makamlarına, özel ve tüzel kişi ve kuruluşlara, örgütlü demokratik kuruluşlarımıza, basın ve yayın organlarımıza erozyonun vahim sonuçlarını anlatmak; çarelerini ortaya koymak, bütün kesimlerin fikir birliğini ve desteğini sağlamak üzere kamuoyu oluşturarak Erozyona Karşı Ulusal Hareketi başlatmak ve kararlılıkla sürdürmektir.

TEMA VAKFI’NIN İLKESİ
Erozyonu önlemek, yeşil örtünün ve canlı yaşamın birlikte oluşturduğu ekolojik dengenin bize bahşettiği doğal zenginliklerimizin bilinçsizce kullanılıp geri dönüşsüz olarak kaybolmasına izin vermeyerek korumak, geliştirmek ve halkımızın yararına sunarak ulusumuzun geleceğini güvence altına almaktır.
TEMA’nın. hedefi; öncelikle ulusumuza, onun temsilcilerine, siyasal partilere ve hükümetlere, resmi ve özel kuruluşlara, basın-yayın organlarına, toprak erozyonunun önemli sonuçlarını ve ülkemizin çöl olma tehlikesini anlatmak; bütün kesimlerin düşünce ve gönül birliğini, desteğini sağlayacak doğrultuda kamuoyu oluşturarak erozyonu önleme hareketini başlatmak ve sürdürmektir.

TEMA VAKFI’NIN TEŞKİLATI
TEMA’nın tanıtımına yönelik çalışmalar yapacak, çeşitli TEMA faaliyetlerine yardımcı olacak, "TEMA Gönüllüsü” olarak adlandırılan gönüllüler grubunun genişletme çalışmaları hızlandırılmış, gönüllüler sayısı 40.000’leri geçmiştir.
Diğer taraftan, ülkemizin çeşitli bölge, il ve ilçesinde, bulundukları bölgedeki mülki-idari amirleri, ekonomik faaliyet gösteren çeşitli grupları, basın- yayın organlarını, bilmsel kuruluşları, öğretim camiasını, benzer konularda çalışan gönüllü kuruluşları ve yöre halkını erozyon ve doğal kaynakların karşı karşıya bulundukları tehlikeler konusunda bilgilendirmek, TEMA’ya yardım etmek isteyen gönüllü kişileri TEMA’nın amaçları doğrultusunda örgütleyerek TEMA’nın çalışmalarını yaygınlaştıran "TEMA Gönüllü Temsilcile- ri"(TGT) adı verilen temsilciler görevlendirilmektedir.
İlk “TEMA Gönüllü Temsilcisi” ünvanı, Kütahya-Tavşanlı’dan bu görevi kabul eden Fevzi Coşkun’a verilmiştir. Bugün yurt çapında, erozyon tehlikesinin boyutunu ve bu tehlikeye karşı mücadelenin önemini bilen, konuların uzmanı 30’dan fazla bilim adamı TEMA Gönüllü Temsilcisi bulunmaktadır. Bu temsilciler ülkemizin çeşitli il ve ilçelerinde örgütlenmektedir. TGT’ler yörelerinde, ta- nıtırfı, bilgilendirme, panel-koferanslar düzenleme, erozyonu anlatan geziler, fidan dikimi, üniversitelerle işbirliği gibi TEMA’nın amaçları doğrultusundaki her türlü çalışmayı sürdürmektedir.

TEMA VAKFI’NIN ÖNEMLİ FAALİYET VE PROJELERİ
Erozyon konusunda halkı bilgilendirme çalışmaları medya desteği ve aracılığıyla sürdürülürken, bu çalışmaları desteklemek için aşağıda adı rozyonu Önleme Çalışma Merkezleri oluşturulmuştur.
*Mera (Otlak) Islah Projeleri (Bergama-Çamavlu Köyü, Bolu-Taşlıyayla, Edirne-Elçili, Eskişehir-Arslanbeyli)
‘Özel Ağaçlandırma Projeleri (Polatlı, Gebze, Şekerpınar, Eskişehir-Musaözü)
’Koruma Yöntemiyle Erozyonla Mücadele (Erzincan- Vaskirt ve Handere Havzası)
*Mera (Otlak) Alanlarında Gübre Kullanımı ve Otlatma Yöntemleri Araştırma Projesi (Taşlıyayla, Elçili)
‘Uzaktan Algılama Metoduyla Türkiye’nin Erozyon Ha- ritası’nın güncelleştirilmesi projesi (ilk çalışma için TÜBİ- TAK-MAM ile işbirliği içinde Dalaman havzası ele alınmıştır.)
* 1996 yılında Gebze ilçesinde 52 hektarlık alanın ağaçlandırılması.
* Kırsal Kalkınma Projeleri (İzmit-Geredeli, Tahtalı ve İshakçılar Köyleri, Bolu-Kozyaka Köyü, Ankara-Kızılcıha- mam Başağaç köyü, Afyon-Tazlar Köyü, Uşak-Köseler Köyü, Enez-Yazır Köyü)
* Havza Islah Projesi (Erzurum-Palandöken)
TEMA Vakfı ayrıca adı geçen konularda resmi makamlarla temaslarını sürdürmektedir. * Artvin Camili Ormanla- rı’nın korunması ve bu yörenin Kırsal Kalkınma Progra- mı’na alınması.
* Orta Fırat Su Toplama, Havza Islah Eğitim Projesi.
* GAP / Adıyaman Gerger ilçesi - Diran Çayı Mikro Havza Islah Projesi ve 5 adet özel ağaç projesi (şahsın)
* Turunç Köyü, Erozyon Kontrol Sulama ve Drenaj Kanallarını Ağaçlandırma Projesi.
* Gazibey Ağaçlandırma Projesi.
* Harran Üniversite’si Kampüsünde Arboretum Proje-

TEMA VAKFI’NIN ULUSLARARASI İLİŞKİLERİ
TEMA Vakfı Yönetim Kurulu, Türkiye’nin maruz kaldığı erozyonun boyutlarını uluslararası platformlarda da anlatmak, TEMA’nın projelerine uluslararası mali destek sağlamak ve diğer gönüllü kuruluşlarla işbirliği yapabilmek amacıyla uluslararası ilişkileri tesis ve geliştirme kararı aldı.

TEMA’nın Katıldığı Toplantılar;
* 21-31 Mart1994 Cenevre, Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Anlaşması Müzakereleri, INCD4.
*6-17 Haziran 1996 Paris, Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Anlaşması, INCD5.
* 19-23 Eylül 1994 Washington DC, Dünya Bankası, Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı.
*7-12 Kasım 1994 Oagadougou, Çölleşme Mücadele
Anlaşması Uygulanması Semineri, TEMA Toplantısı ve Kuruluşu, TEMA birliğin üyesi oldu.
*28-30 Kasım 1994 Brüksel, Çölleşmeyle Mücadele Anlaşması Uygulanması Semineri, TEMA bir bildiri ile katıldı.
* 17-27 Nisan 1995 New York, Birleşmiş Milletler sürdürülebilir Kalkınma Komisyonu 3. Toplantısı, CSD3.+
*26-28 Mart 1996 Kairon, Akdeniz Çölleşmeyle Mücadele Toplantısı.
*29 Nisan-3 Mayıs 1996 Tel-Aviv, FAO Gıda Zirvesi Hazırlık Toplantısı.
*3-14 Haziran 1996 İstanbul, Habitat Konferansı.
*3-13 Eylül 1996 New York, BM. Çölleşmeyle Mücadele Anlaşması 9. Toplantısı.
*11-17 Kasım 1996 Roma, Dünya Gıda Zirvesi.
TEMA’nın üvesi ve akredite olduau uluslararası kuruluşlar
*INCD, Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Anlaşması Sekreteryası.
*RlOD, Uluslararası Çölleşmeyle Mücadele Eden NGO’lar Network’ü.
‘Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Yüksek Kurulu.
’Avrupa Çevrde Bürosu üyeliği, BEE.
*GEF, Dünya Bankası.
*ECOSOC, Birleşmiş Milletler Ekonomik-Sosyal Konseyi.
‘TEMA Vakfı ayrıca çevre ile ilgili araştırmalar ve yayınlar yapan Worldwatch Institute’un Türkiye yayın hakkına sahiptir.
‘Akdeniz Enformasyon Ofisi üyeliği.

TEMA VAKFI’NIN EĞİTİM ÇALIŞMALARI
1) TEMA Vakfı-, toprağın ve doğal varlıkların korumasının uzun vadede sağlanması ve sürdürülmesi için toplumsal bir bilinç oluşturmayı gerekli görmektedir. Bu amacına ulaşmak maksadıyla öncelikli hedef kitlelerin tespit edilmesini ve farklı hedef kitlelerine uygun kısa ve uzun vadeli eğitim programlarının oluşturulması esas alınmıştır.
2) Bu çerçevede yapılacak bütün eğitim çalışmalarının EĞİTİM kavramına uygun olarak;
‘Uzun zaman dilimlerini kapsayacak,
‘Birbirini izleyen, bir bütünlüğü olan,
‘Sonuçları izleme ve değerlendirme mekanizmasını kurabilmiş bir uygulamalar bütünü olması esas alınmıştır.