TAKDİM

Yüce Allah, insanoğluna, onu yaratılış gayesine ulaştıracak akıl, idrak ve muhakeme kabiliyeti gibi hasletler bahşetmiş, lütfunun bir tezahürü olarak da vahiyle muhatap kılmıştır. Sayısız nimetle tezyin ettiği hayatta insanı istikametten şaşmaması için nübüvvetle desteklemiştir. İki cihan serveri Hz. Muhammed (s.a.s.) hem ilahi vahyi insanlara tebliğ etmiş hem de erdemli yaşantısıyla bizzat tefsir etmiştir. Vahyin ilk muhatapları olan ashab-ı kiram da peygamber sevgisi, Allah Resulü’ne itaat ve bağlılıkları, vahyi öğrenme, anlama ve yaşama gayretleri ile bizler için birer örnektir. Hz. Muhammed’in (s.a.s.) rahle-i tedrisinden geçen, onun mürebbiliğinin gölgesinde yetişen ashab-ı kiram, diğer Müslümanlardan farklı bir konuma ve öneme sahiptir. Yüce Allah ayet-i kerimede, “İslam’ı ilk önce kabul eden muhacirler ve ensar ile iyilikle onlara uyanlar var ya, Allah onlardan razı olmuş; onlar da O’ndan razı olmuşlardır…” (Tevbe, 9/100.) buyurarak ashab-ı kiramı ve onlara uyanları taltif etmiştir. Bu ayetin işaret ettiği üzere bir Müslüman’ın, ashab-ı kiramı tanıması ve örnek alması, hem İslam’ı daha iyi öğrenmesi hem de ahlakını güzelleştirmesi için elzemdir. Zira vahye tanıklık eden sahabiler sadece vahyi eksiksiz bir şekilde bize ulaştırmakla kalmamış; onun anlaşılmasına katkı sundukları gibi Hz. Peygamber’in sünnetinin de çağları aşarak günümüze ışık tutmasına vesile olmuşlardır.
Diyanet Aylık Dergi olarak aralık dosyamızda “Vahye Şahit Olanlar: Ashab-ı Kiram” konusunu ele aldık. Dr. Hafiz Osman Şahin, “Vahyin Korunmasında Sahabenin Rolü ve Kadim Mushaflar” konusuyla dosyamıza katkı sundu. Prof. Dr. Eyüp Baş, “Sahabe-i Kiram’ın İslamiyet’i Yayma Azim ve Gayreti”ni kaleme aldı. Sahabenin, gerek Hz. Peygamber’e gösterdiği bağlılık ve teslimiyet gerekse yüce Kur’an’ın mezkûr özelliğini çok iyi anladıkları için İslam’ın yayılması ve doğru anlaşılmasında önemli bir yere sahip olduğunun altını çizdi. Dr. Mustafa Güvenç “Vahyi Nasıl Anladılar ve Nasıl Yaşadılar?” sorusuna cevap arayarak ashabın hem Kur’an-ı Kerim’i anlama gayretlerine hem de örnek yaşantılarına mercek tuttu.
Bu ayki söyleşimizi Prof. Dr. Mustafa Ağırman ile gerçekleştirdik. Ağırman, Peygamber Efendimizle hem Mekke’de hem Medine’de birlikte olan, onun ardında namaz kılıp omuz omuza İslam davası için mücadele eden ashab-ı kiramı anlattı.
Sizleri aralık sayımızla baş başa bırakırken ilahi kelamı ashab-ı kiram gibi doğru anlayan ve aktaran, İslam’ı en güzel şekilde temsil eden Müslümanlardan olabilmeyi Rabbimizden niyaz ediyor, bereketli okumalar diliyorum.

Cafer Tayyar DOYMAZ