EDİTÖRDEN / From the Editor
Diyanet İlmî Dergi olarak bu sayımızda ilim dünyamıza katkı yapacağını düşündüğümüz on iki makaleyi istifadenize sunuyoruz. Tefsir alanında; İsmail Karagöz, “Nûr Sûresinin Üçüncü Âyeti Bağlamında Çok Anlamlı Kelimelerin Âyetin Anlamına ve İçerdiği Hükme Etkisi” adlı makalesiyle hakikat-mecaz ayrımı üzerinden nikâh kavramı çevresinde oluşan fıkhî anlayışları ve kavramın anlam dünyasını okuyuculara sunuyor. Mahmut Öztürk “Öfke Kontrolünde Allah ve Âhiret İnancının Etkisi (Hâbil-Kâbil Örneği)” isimli çalışmasıyla, insanda fıtrî olan öfke duygusunu kontrol etmeyi sağlayan inancın önemini, tarihte yaşanan ilk cinayetin tarafları (özellikle Hâbil) üzerinden ortaya koyuyor. Sema Yiğit “el-Emru bi’l-ma’rûf ve’n-nehyü ani’l-münker Âyetlerinin Kronolojik (Nüzûl Zamanı ve Nüzûl Sebepleri Yönünden) İncelemesi” adlı makalesiyle İslâm’ın temel prensiplerinden biri olan ‘iyiliği emretmek ve kötülükten sakındırmak’ konusuna dayanak oluşturan âyetlerin nüzûl kronolojisini belirlemeye çalışıyor. Rıfat Ablay “Diyarbakır Ziya Gökalp Yazma Eser Kütüphanesi’nde Bulunan Kırâate Dair Arapça El Yazma Eserlerin Tespit ve Değerlendirmesi” adlı makalesinde, arşiv bilgisi ve tetkik yöntemiyle yüz on beş Arapça yazma eserin tanıtımını okuyucularla paylaşıyor. İmran Çelik “Kur’ân Tilâveti ve Estetik” isimli makalesiyle, estetik ile tilâvet ilişkisini ele alarak insanın duygu ve düşünce dünyasındaki estetik ile Kur’ân tilaveti arasındaki uyumu tahlil ediyor.
Hadis alanında; Serkan Çelikan, “Hadis Râvilerinin Adâletini Tespit Bağlamında ‘Bu İlmi Her Neslin Âdil Kişileri Taşır’ Hadisi Üzerine Bir Değerlendirme” isimli çalışmayla; ilgili rivayetin tariklerini inceliyor ve metnin sıhhat durumunu ortaya koyuyor. Hüseyin Vuruşkan, “Cemaatle Namazın Fazilet Dereceleri ile İlgili Rivayetlerin Değerlendirilmesi” adlı çalışmasında cemaatle kılınan namazların hadislerde geçen yirmi üç-beş ve yedi şeklindeki dereceleriyle alakalı anlayışları ve ilgili rivayetlerin sıhhat derecelerini değerlendiriyor. Ömer Faruk Akpınar ve Hakan Temir “Hz. Peygamber Tarafından Kullanılan ‘Anam Babam Sana Feda Olsun’ Sözünün Tahlil ve Değerlendirmesi” adlı makaleyle, ilgili sözün nübüvvet öncesi ve sonrası kullanımı ile alakalı rivayet kültürünü inceliyor ve bu sözün kullanımının hükmüyle alakalı fıkhî bilgileri de okuyucularıyla paylaşıyor. Rahile Kızılkaya Yılmaz ise “İhtilâfü’l-Hadîs İlmi Açısından Kadının Mahremsiz Yolculuğu” adlı makalesiyle kadınların yanlarında mahremleri olmadan yolculuk etmelerini belirleyen ve içerik olarak aralarında çelişki varmış düşüncesini uyandıran rivayetleri ihtilâfü’l-hadîs ilmi açısından tevil ediyor.
Dergimizin bu sayısında ayrıca Murat Sula “Karacabeyli Mehmet Lütfullah (Baydoğan) ve Bilinmeyen Yazma Bir Eseri: Nûru’l-İntibâh” isimli makalesiyle, Osmanlının son dönemlerinde Mütehassisîn Medresesi’nden mezun olan Lütfullah Bey’in biyografisini ele alıyor ve onun bitirme tezi hüviyetindeki Nûru’l-İntibâh isimli yazma haldeki eserini içerdiği fıkıh ve hadis konuları üzerinden ilim dünyasına tanıtıyor. Adil Şen “Ahilikteki Ahlâkî Değerlerin İslâm Öncesi Arabistan Yarımadasındaki Temellerine Bir Bakış” isimli makalesinde, ilk dönem kaynakları aracılığıyla, Ahilik teşkilatının kullandığı kavramların Cahiliyedeki izlerini sürüyor. Salih Aybey ise “Diyanet Aile Dergisi’nin Aile Bireylerinin Din Eğitimine ve Huzuruna Katkısı Açısından Değerlendirilmesi” makalesiyle 2013-2020 yılları arasında yayımlanan seksen sekiz dergiyi, içerdikleri konular ve verdikleri mesajlar üzerinden makale başlığı özelinde değerlendirmeye tabi tutuyor.
Okuyucularımızı bu kıymetli çalışmalarla baş başa bırakmadan önce bir hususu paylaşmak istiyoruz: Diyanet İlmî Dergi, bu sayısı ile birlikte artık sadece dijital platformda yayımlanmaya devam edecektir. Dergimizin akademi dünyasına ve okurlarımıza katkı sunması dua ve temennisiyle..
Prof. Dr. Huriye Martı
