KAHVE MOLASI

Gülsüm KARAPINAR

BİR KAVRAM ÜÇ YORUM

Öfke

Bil ki öfke, bir ateş kıvılcımıdır. Muhakkak ki öfke ateşi, küllerin altına gizlenen ateş közleri gibi, kalplerin kıvrımlarında gizlidir. Taşın, demirin ateş çıkarması gibi, bu öfke ateşini de inatçı ve zalim olan kişinin kalbinde gizlenen gurur ve azamet dışarıya çıkarır.

Ğhyâ-u Ulûmi’d-Dîn, Gazali

Öfke her zaman arkasında, içine aniden bir tasa selinin aktığı, başlangıcı ve ya sonu olmayan büyük bir nehir gibi çağlamaya devam ettiği, kocaman bir boşluk bırakır...

Sür Pullu€unu Ölülerin Kemikleri Üzerinde,

Olga Tokarczuk

Öfke, çöken bir yapıya benzer, nereye

düşse orayı da yıkar.

Sevgi Üstüne, Francis Bacon

TAKVİM YAPRAĞI

SOS tehlike sinyali olarak kabul edildi.

(3 Kasım 1906)

Mustafa Kemal Atatürk vefat etti.

(10 Kasım 1938)

UNESCO kuruldu.

(16 Kasım 1945)

Edison ses kayıt cihazını icat etti.

(21 Kasım 1877)

Diyanet Gazetesi’nin ilk sayısı yayımlandı.

(22 Kasım 1968)

MERAK EDİYORUM

Stres İştah

Açar mı?

Stres, vücudumuzda birtakım değişikliklere sebep olur. Böbrek üstü bezlerinden adrenalin hormonu salgılanması gibi... Bu hormon, tehlike karşısında “savaş ya da kaç” tepkisinin başlatılmasını sağlar; kalp atım hızı artar, kan basıncı yükselir. Kan akışı; kaslara, kalbe ve beyne yönlendirilir. Vücutta enerji gerektiren yemek yeme ve sindirim gibi diğer işlevler kısıtlanır. Bu nedenle stres, kısa vadede, yeme isteğimizin azalmasına neden olur. Ancak stres altında kalınan süre uzarsa vücutta kortizol seviyesi yüksek kalmaya devam eder. Dolayısıyla insanlar, kısa vadeli stres durumundakine oranla daha fazla yemek yeme isteği duyarlar. Araştırmalar, ayrıca stresin kontrol edilemediği ve uzun süre devam ettiği durumlarda insanların yağ ve şeker açısından zengin yiyecekleri daha çok tercih ettiğini göstermektedir.

NELER OLUYOR HAYATTA?

Aydınlatmalar Tehlike Saçıyor

İnsanoğlu, çevreyi her geçen gün milyarlarca yapay ışıkla donatıyor: Tabela ışıkları, sokak lambaları, vitrin aydınlatmaları... Üretilen yapıların ihtişamını göstermek, şehirleri renklendirmek hatta kimi zaman gösteri amaçlı kullanılan bu yapay ışıklar, yaşanan bölgenin daha güvenli ve ihtişamlı görünmesini sağlarken diğer yandan ışık kirliliğine yol açarak doğanın dengesini bozuyor. Araştırmalara göre yapay ışıklar en çok kuşları etkiliyor. Özellikle de bulutlu gecelerde gökdelenlerin ışıkları, kuşların yolunu şaşırmasına neden oluyor. Her yıl milyonlarca kuş, yüksek binalara çarparak ölüyor. Göç mevsiminde ise ölüm oranları % 60 artıyor.

Gerekenden fazla ve yanlış ışık kullanımı nedeniyle enerjinin önemli bir kısmı boşa gidiyor. Bunun yanında yapay ışık kaynakları, insanoğlunun bizzat kendisine de zararlı. Işık kirliliği, göz sağlığını olumsuz etkilemesinin yanı sıra diyabete, duygu bozukluğuna, göğüs ve prostat kanserine yol açıyor.

BİR ACAYİP KELİME

Çerofobi

Çerofobi, çoğu kişinin yapmaktan zevk aldığı, mutlu olduğu etkinlik, hareket, söylem veya aktiviteden zevk almaktan ve mutlu olmaktan korkma durumudur. Yunanca “chero/neşelenmek, sevinmek” ve “phobia/korkmak” kelimelerinden oluşan kavram, mutlu olma fobisi olarak da adlandırılır. Çerofobi yaşayan kişiler kronik mutsuzluk içindedirler. Aslında yapılacak veya söylenecek olanda korkutucu bir yan yoktur, kişilerin içlerindeki his korkutucudur.

Sosyal bir etkinliğe davet edildiğinde endişe duymak, hayatını değiştirebilecek iyi bir fırsatla karşılaştığında yok saymak, mutlu olmak için uğraşmanın zaman kaybı olduğuna inanmak, eğlenceli etkinliklerden uzak durmaya çalışmak, mutluluğun mutsuzluk getireceğine inanmak, mutlu olmanın kendisi, ailesi veya çevresi için kötü bir şey olduğunu düşünmek çerofobi belirtileri arasında önemli bir yere sahiptir.

Çerofobi, çoğunlukla çocukluk döneminde yaşanan mutluluk/cezalandırma ilişkisinden kaynaklanır. Bazen hastalığın altında çevresel faktörler de yatabilir. Kişi; mutlu olduğunda etrafındakiler tarafından aşağılanmış, anlaşılmamış ve yadırganmış olabilir.

Bu hastalıktan muzdarip olan kişi; yadırgandığı, küçümsendiği, alay edildiği ortamı değiştirmeli; bu olayları ona hatırlatan yerlerden ve kişilerden uzaklaşmalıdır.

EĞRİSİ DOĞRUSU

Erezyon Erozyon

İnsiyatif İnisiyatif

Piripak Pirüpak

Ünvan Unvan

Mütevazi Mütevazı