KİTAP

SAHİH-İ BUHARI ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALAR
Doç. Dr. S. Kemal SANDIKÇI

Diyanet İşleriBaşkanlığı Yayını, Genel Yayın No:296, İlmî Eserler No:54, Ankara
1991, VIII+190 sayfa.
iSLÂM Dini’nin ikinci ana kaynağı olan Hadîs’in tespit ve muhafazası için İslâm âlimleri büyük gayret sarfetmişlerdir. Hicrî birinci asırda başlayan hadisin tedvini ile ilgili çalışmalar, Hicrî üçüncü / Dokuzuncu miladi asırda altın çağına ulaşmıştır. Hadisin altın çağının en değerli ürünü de şüphesiz, imam Buharînin Sahîhi’dir. Bundan sonra da imam Müslim ’in Sahih’i gö-rülmektedir.
Doç.Dr. Kemal Sandıkçı tarafından kaleme alınan bu eser, bilimsel çalışmanın bir ürünü olarak, Buharînin Sahîh’i üzerine, günümüze kadar yapılan çalışmaların, yazılan eserlerin tespit ve tanıtımını hedef almıştır. Eserler ve müellifleri hakkında biyo-bibliyografik bilgiler ve-rilmiştir.
Buharî üzerine yapılan çalışmalardan biri, Sahîh-i Buharî Muhtasarı Tecrid-i Sarîh Tercemesi adıyla Diyanet işleri Başkanlığınca 1928 yılından itibaren yayınlanmaya başlanmış, hâlâ da basılmaktadır. Bu, Buharî üzerine yapılan çalışmalardan bir tanesidir. Tamamı oniki cilt olan bu eserin ilk üç cildini merhum Ahmed Naîm hazırlamış, O’nun vefatı üzerine kalan kısmı da merhum Prof. Kamil Miras tamamlamıştır. Sandıkçı buna değinmişse de (bkz.86-87), kendi kullandığı baskıları göstermiş olacak ki, ilk baskıyı 1928 yerine 1957 olarak dipnotta göstermiştir.
Yine 86. sayfa’da, 26 numara da, Türkiye’de yapılan bir çalışma sadece isim olarak yer al-mış/Buharî’nin Kaynakları, Prof. Dr. Fuat Sezgin" demekle yetinil-mış ise de bu eser hakkında ayrıntılı bilgi vermek yerinde olacaktı.
Sahîh-i Buharînin Türk-islâm Kültür ve Medeniyeti tarihinde önemli bir yeri vardır. Hatta Kur*an-ı Kerim hatmi gibi Buharı Şerif hatimleri yapılmış, bu konu bile eserlerde yer almıştır.
Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışında, açılış öncesi, Buharı Şerif hatmi’nin de yapıldığı nakledilmektedir.
Kur’an-ı Kerim’den sonra İslâm’ın ana kaynaklarının başı sayılan bu eseri, mahiyetini ve üzerine yapılan çalışmaları öğrenmek isteyenlerin zevkle, doya doya okuyabilecekleri bir eserdir. Diyanet İşleri Başkanlığı, Böyle ciddî eserleri yayınlamaya devam etmelidir.
Ferman