Vefatlarıyla sonsuz üzüntü duyduğumuz Mehmet Gön enli hocamız da Allah’ın rah­metine kavuştu. İslâmın emrettiği mânâda mükemmel bir insan olan değerli büyüğümüz hakkında ne kadar iyi şeyler söylesek azdır. En iyisi sözü merhumun yakın arkadaş­larından muhterem Ali Himmet Berkî üstadımıza bırakalım.

*

* *

MEMLEKETİMİZ KIYMETLİ EVLÂDINDAN BİRİNİ DAHA KAYBETTİ

Ali Himmet BERKİ

Kıymetli din ve edebiyat bilginlerinden üstad Babkesir’li Haşan Basri Çantay’dan sonra geçenlerde fazilet, ilim ve irfan sahibi Gönenli Mehmet Efendiyi de kaybettik.

Her ikisi de memleket için telâfisi güç zayiaddandır. Merhum Basri Çantay hakkındaki bilgi ve duygularımı “Hakses” der­gisinde kısaca arzetmiştim, Bu yazıda da Gö­nenli Mehmet Efendi’nin hayat ve meziyet­lerini arz ile Cenâb-ı Hak’dan her iki müm­taz vatan evlâdı için rahmet ve gufran ni­yaz ve tadarrunda bulunacağım.

Gönenli Mehmet Efendi merhum da, fıtratın az yetiştirdiği zekâ ve hüsn-i ahlâk sahibi zevattan idi. Hayatının evvelinden sonuna kadar taşıdığı: fazilet ve meziyetleri muhafaza etmiş, dünyanın hasis menfaatle­rine kıymet vermemiştir.

Merhum, ders arkadaşlarımdandı. Fâtih Dersiamlarından (Müderrislerinden) meşhur üstad Tokatlı, Kemerli Zade Mehmet Şakir Efendinin derslerine devam ederdik. Dört yüzü mütecaviz ders arkadaşlar mm sevgi ve takdirlerini kazananlardan biri de merhum­du. Sükûnet ve tevazuu yanında zekâ ve çalışkanlığı nazar-ı takdiri celb ediyordu. Ni­tekim bu vasıfları Medresetü’l-Kuzat, Fetva- hane-i Âlî Şer’iyye Vekâleti Müşâvere Hey’eti Azalığı ve Temyiz Riyaseti gibi bulundu­ğu mevkî ve vazifelerde gayret göstermiş ve takdir edilmiştir.

Âkdar-ı İlâhiye bizi tahsilde olduğu gibi Fetvâhâne-i Âliye ve Şer’iyye Vekâleti Mü­şavere Hey’eti Azalığında ve Temyiz Mahkemesinde bir arada bulunmak bahtiyarlığına mazhar kılmıştı.

Dikkat ve hakka hürmet mümeyyiz vasıflarındandı. Herhangi bir mes’eleyi en ince teferruatına kadar incelemedikçe rey ve mütalâada bulunmazdı.

Merhum hukuk-u kadimeye son derece riayet ederdi. Yaşının ilerilermiş olmasının üzerinde bıraktığı zaaf ve dermansızlığa rağmen dostlarını ziyareti ihmal etmezdi.

Hülâsa: merhum, ilim, irfan, iffet ve istikamet, hakka hürmet ve adalet gibi ahlâkî faziletlerin timsali idi. Merkadi cennet olsun. Allah, kederli ailesi efradına sabır ve ecir ihsan buyursun.

HAFIZ MEHMET GÖNENLİ’NİN HÂL TERCÜMESİ

H. Mehmet Gönenli 1298 yılında Gönen ilçesinin Babayaka köyünde doğmuştur. Babası Ahmet Efendi, annesi Hacer Hanımdır.

îlk ve orta tahsilini Gönen’de yapmıştır. 1314 tarihinde Gönen Rüşti­yesinden pekiyi derece ile mezun olarak İstanbul’a gelmiş, meşhur Tokatlı Şakir Efendi Hocanın derslerine devam ederek icâzetname almış 1326 yı­lında yapılan ruus imtihanını kazanarak dersiâmlık maaşına nail olmuş ve Fatih Camii şerifinde ders vermiştir.

Bu arada devam ettiği Kuzat mektebinden 1327 yılında mezun ol­muş 1330 yılında İstanbul Darülhilâfe Medresesinde Fıkıh ilmi müderris­liğine tayin olmuştur.

Merhum, 40 yıla yakın devlet hizmetinde bulunmuş ve görevlerinde dâima başarılı olmuştur. Başkanlığımızdaki sicil dosyasına göre ifa et­tiği görevleri şöylece sıralıyabiliriz:

Dersiâmlık uhdesinde kalmak üzere;

Muhallefât-ı Umumiye Kassamlığı 1327, Fetvâhâne müsevvit mülâzımlığı 1327, Fetvâhâne baş mülâzımlığı 1328, Fetvâhâne odası 2 nci S. müsevvitliği 1329, İlâmat odası müsevvitliği 1330, İlâmat odası mümeyyiz muavinliği 1330, Fetvâhâne İlâmat odası muavinliği 1333, Mahkeme-i Temyiz şer’iye dairesi mesail-i vakfiye taharri mümeyyizliği 1333, Fetvâ­hâne taharri-i vesait memurluğu 1337, Fetvâhâne Emâneti muavinliği 1338, Şer’iye Vekâleti Heyet-i iftaiyye âzalığı 1339, Mahkeme-i Temyiz Şer’iye Dairesi âzalığı 1339, 1945 yılında da Yargıtay İkinci Başkanlığı­na tâyin olunmuştur. 13 Temmuz 1947’de yaş haddini doldurduğundan emekliye ayrılmıştır.

Görevleri sırasında, çalışkanlık ve muvaffakiyetinden dolayı kendi­sine iki defa teşekküraâme ve iki defa da takdirnâme verilmiştir.

Emekliye ayrıldıktan sonra çalışmaya devam ederek meraklı tale­belere ders okutmuş ve Ankara İmam-Hatip Okulunda 1956 yılından 30.6.1964 tarihine kadar fahrî olarak Tefsir ve Fıkıh usulü dersleri ver­miştir.

Farsça ve Arapça okuyup yazmakta idi. 12 Haziran 1965 Cumartesi günü vefat etmiştir.