FETVA EMİNLERİ
M. Vâmık Şükrü ALTINBAŞ
— 5 —
FETVA EMİNİ
MÜDERRİS-ZÂDE MEHMED EFENDİ
Kadı-zâde Ahmed Şeni şeddin Elendi’nin meşîhatinde yâni 985 Rebîülevvel - 988 Rebîülâhir tarihlerinde Fetvâ Emîni olmuştur. Sonra Kütahya Mollası olup 999 Rebîülevvel’inde vefat etmiştir. Rahmetu’llâhi aleyh.
(Atayı) Zeyl-i Şakayık’da müşârün-ileyh’in mahâsin-i ahlâk ile meşhur olduğunu kaydediyor.
— 6 —
FETVA EMİNİ
Ali efendi
Antakya’lıdır. (Aliyyü’l-Arabî) şöhretiyle ma’ruftur. Fazlu Kemâliyle, fıkıhta ihâtasiyle temeyyüz etmiştir. 960‘da İstanbul’a gelerek Şeyhülislâm Bustan-zâde Mehmed Efendi’nin hizmetine mülâzim olmuştur. Bâzı medreselere müderris olduktan sonra (Bosna) ve (Hezargrad)’a Müftü oldu. Müşârün-ileyh Bustan-zâde Mehmed Efendi 997’de Şeyhülislâm olunca Fetvâ Eminliğine ve eski tâbir ile (Fetvâ mukabelesi) hizmetine tâyin olundu. Sonra (Baba) kasabasında Sultan Bâyezid Medresesi Müderrisliği kayd-ı hayât ile uhdesine tevcîh edildi. Fıkıhda kemâline binâen bilâd-ı selâse hâriç olmak üzere bütün Osmanlı ülkesinde iftâya mezun oldu. 1008’de vefat etmiş. (Baba) kasabasında medfundur. Rahmetu’llâhi aleyh. (Mülteka)’yı tercüme ve şerh etmiş ve edeb-i kazâ hakkında müfit bir kitap yazmış ve bir fetvâ mecmuası vücûde getirmiştir. Diğer risâleleri daha vardır.
— 7 —
FETVA EMİNİ
MUSTAFA BİN MEHMED EFENDİ
Şeyhülislâm Bustan-zâde Mehmed Efendi zamânında Fetvâ Emîni olmuştur. 1008 Rebîülevvel’inde Kılıç Ali Paşa Medresesi Müderrisi olup 1008 Zilka’de’sinde Kıbrıs Müftülüğüne naklolundu ise de kabul etmediğinden azledildi. 1009 Muharrem’inde Şâm Müftülüğüne ve 1012 Zilka’de’sinde yine Kıbrıs Müftülüğüne tâyin olundu.
1013 Ram azan’mda azlolunup 1014 Zilka’de’sinde Kütahya Kadılığına tâyin edildi. 1016 Zilka’de’sinde azlolunup 1018 senesi sonlarında tekrar Kütahya Kadısı oldu. 1019 Ramazan’ında azlolundu. 1022 Rebîülâhir’inde Bosnasaray Kadısı olup 1022 Zilka’de’sinde azledildi. 1026 senesinde Kayseri Kadılığına tâyin olundu ise de 1027 Rebîülevvel’inde ferâgatle, o sene Şâbân’ında vefat eyledi. Rahmetu’llâhi aleyh.
(Atâyî) Şakayık Zeyli’nde «Mevlânâ-yi merkum hissemend-i maarif ve ulûm, derviş-nihâd pâk-i’tikat» dır, demiştir.