MÜ’MİNLERİN ANNESİ
HZ. HATİCE (R.A.)

Hazırlayanlar:
Havva Baş
Fatma ALPASLAN

Dergimizin bu bölümünde sizlere İslam güneşinin dünyayı aydınlatmaya başladığı günden başlayarak, İslam kadınlarından bahsetmek istiyoruz. Böyle bir çalışmayı yaparken de, Hz. Peygamberin ilk eşi O’na ilk iman eden, müminlerin annesi gibi sıfatlarla, tanıdığımız mümtaz şahsiyet, maddi ve manevi pek çok özelliği bünyesinde bulunduran Hz. Hatice validemiz ile başlamanın uygun olacağını düşündük.
Hz. Hatice Esed Oğullarından Huveylid’in kızıdır. Neseb olarak Hz. Peygamberle ‘Kusay’da birleşmektedir."’ Hz. Hatice İslam öncesinde kavmi arasında yüksek ahlakı, iffeti ve âlicenaplığı sebebiyle “tahire” olarak isimlendirilmiştir. Zengin ve asalet sahibi dul bir hanımdı. Hz. Peygamber ile evlenmeden önce iki defa evlenmiş, bu evliliklerinden de biri kız, biri erkek iki çocuğu olmuştu.0’ Kırk yaşlarına geldiğinde ise Hz. Peygamberle evlendi,<3>
Hz. Hatice’nin, Hz. Peygamberle olan ilk ilişkisi ticari olarak başlamıştır. Mekke’de doğruluğu ve güvenirliği ile tanınan Hz. Muhammed, Hz. Hatice’nin kervanını ticaret için Şam’a götürmüştür. Yolculukta Hz. Hatice’nin kölesi Meysere de bulunmuştur. Şam’dan dönüldüğünde Meysere Hz. Hatice’ye yol arkadaşının ahlakından, dürüstlüğünden ve yolda meydana gelen bir takım fevkaladeliklerden bahsetmiş, Hz. Hatice bu anlatılanları dikkatle dinleyip değerlendirmiştir.14’
Hz. Muhammed (s.a.s.)’in dürüstlük, beceri ve ahlakına hayran kalan Hz. Hatice, O’nunla evlenmeyi arzu etmiş ve bu düşüncesini Münye kızı Nüfey- se’ye açmıştır. Maddi imkansızlıklardan dolayı evliliği henüz düşünmeyen Hz. Muhammed (s.a.s.), Nü- feyse’nin kendisine getirdiği teklifi amcaları ile istişare edip, onların da onayını aldıktan sonra kabul etmiştir.5’ Varaka oğlu Nevfel tarafından kıyılan nikah ve düğün merasiminden sonra Hz. Muhammed (s.a.s.) Hz. Hatice’nin evine taşınmıştır.
Hz. Peygamberin hayatında pek müstesna bir yeri olan Hz. Hatice, Peygamber Efendimizin 7 çocuğundan 6 tanesinin annesidir.
Hz. Hatice’nin 6 çocuğundan Kasım ile Abdullah küçük yaşta vefat etmiştir. Kızlan Zeynep, Rukiye, Ümmü Gülsüm ve Fatıma İslamla şereflenmişler ve Hz. Peygamber ile Medine’ye hicret etmişlerdir.
Hz. Muhammed (s.a.s.) Hz. Hatice’ye karşı tam bir sevgi beslemiş bu sevgisi, onun ölümünden sonra da devam etmiş, bu sebeple Hz. Aişe zaman zaman kıskançlık duymuştur.6
Hz. Hatice, Hz. Muhammed’e daima destek olmuş, Peygamber olduktan sonra da bu desteğini sürdürmüştür. Hz. Muhammed, kendisine ilk vahiy geldiğinde başından geçenleri endişeyle anlatması üzerine,“Endişelenme, Allah seni kötülükle yüz yüze getirmez. O seni daima hayırla karşılaştıracaktır. Çünkü sen akrabana yardım ediyor, ailene bakıyor, geçimini şeref ve namusunla kazanıyor, insanların doğruluktan ayrılmamalarını sağlamaya çalışıyorsun, diyerek Ona destek olmuş, Hz. Peygamberi amcasının oğlu Varaka b. Nevfel’e götürerek O’nun beklenilen peygamber olduğu müjdesini almıştır.’7’
Hz. Peygamber vefatından sonra da Hz. Hatice’yi unutamamış ve O’nun vasıflarını, iyiliklerini daima anmıştır. Öyleki, Aişe validemiz bir defasında “Resulüllah, Hatice’yi o kadar çok anardı ki peygamber hanımlarından hiçbirini Hatice kadar kıskan- mazdım. Ve Allah Resulü benimle izdivacını Hatice’nin ölümünden üç yıl sonra ancak gerçekleştirdi”, diyerek duygularını açıkça ifade etmiştir.

Bir başka sefer yine Hz. Hatice’nin anılması üzerine Hz. Aişe “Dünyada bu kocakarıdan başka kimse yok mudur? Allah sana, Ondan daha hayırlı bir hanım nasib etmedi mi? Hz. Peygamber bu sözler üzerine “Hayır, Allah’a yemin ederim ki bana Hatice’den daha hayırlı bir hanım verilmiş değildir. Ey Aişe, senin kabilen beni yalanladığı zaman beni o tasdik etti, senin kabilen beni horladığı zaman o bana dostluk kucağını açıp destek oldu ve Allah ondan bana, hiçbir hanımdan nasib olmayan evlat nimeti ihsan etti” şeklinde mukabelede bulunmuştur.’8



(1) Bkz. İbn-i Hişam “Essiret en Nebeviyye", 17187, 1955 Kahire
(2) Bkz. ibn-i Hişam a.g.c. 1/187
(3) Bkz. tbn-i Sa’d, Tabakat el-Kübra, 1968-Kahire. 1/84
(4) Bkz. tbn-i Hişam. a.g.e. 1/188. Taberi, Milletler ve Hükümdarlar Tarihi, çev. Zakir Kadiri Ugan; IV/69 Ankara, 1992
(5) Bkz. Muhammed Hamidullah. İslam Peygamberi. Çev .Salih Tuğ. İst. 1/70, 1980

(6) Bkz. Hamidullah,a.g.e. 1/71
(7) Bkz. Hamidullah.a.g.e. 1/71
(8) Kandemir I.A.XVI/466