Bir Kongrenin
Ardından

Şükrü ÖZBUĞDAY
Din işleri Yüksek Kurulu Üyesi

Kombassan Holding, S.Ü. İlahiyat Fakültesi ve Konya İlahiyat Fakültesi Vakfı’nın ortaklaşa düzenledikleri “1. Uluslararası İslam Ticaret Hukuku’nun Günümüzdeki Meseleleri Kongresi”, 25-29 Eylül 1996 tarihleri arasında Konya’da yapıldı. Bu kongreye. Başkanlığımızdan da Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanı İsmail ÖNER, Kurul Üyelerinden Prof. Dr. Şerafettin GÖLCÜK’ le birlikte Başkanlığımız adına izleyici olarak katıldık. Kurul Üyelerinden İrfan YÜCEL de III. Oturum ‘da müzakereci olarak görev aldı.
Beş ara oturum ile açılış ve değerlendirme oturumlarından meydana gelen kongreye yurtiçinden ve yurtdışından seçkin ilim adamları tebliğ ve müzakereci olarak iştirak etti. Kongreyi çok sayıda akademisyen, iş adamı ve öğrenci takip etti.
Açılış oturumunda kongre organizatörleri ile, yönetici ve misafirlerin konuşmalarına yer verildi. Bu bölümde bir konuşma yapan S.Ü. İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet AYDIN; tefekkür ve ictihad çabasının değerini vurgulayarak, mezhep imamlarının aynı zamanda dönemlerinin aydınları ve sosyologları olduğunu belirtti. İçtihadında yapılmış olana bile bir sevap vaad eden İslam’ın cehalet ve taassuba yenik düşmeyeceğini ifade eden AYDIN, bu kongrenin, müslümanların bugünkü meselelerine çözüm bulmak amacıyla düzenlendiğini söyledi.
Yine bu bölümde söz alanlardan, Türk okuyucusunun da, Türkçe ‘ye tercüme edilen eserleriyle tanıdığı Mısırlı İslam âlimi Prof. Dr. Yusuf el-KARADAVİ’ nin şu sözleri dinleyicileri duygulandırdı: "Daha önce Türkiye’ye bir kaç defa geldim. Ama Konya’ya ilk defa geliyorum. Selçuklu Devletine başkentlik yapmış olan ve büyük şair ve mutasavvıf Mevlana Celâlettin Rumi’yi sinesinde barındıran bu şehir, âdeta beni büyüledi. Türkiye, imam-hatip liseleri, ilahiyat fakülteleri, dini-hayrî müesseseleri ve müslüman halkıyla bir İslam ülkesidir, İslam ülkesi olmaya da devam edecektir."
Kongrenin 1. oturumunda “Şirket ve Yönetimi” başlığı altında 12’den fazla konu hakkında tebliğler sunularak, tartışıldı. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Salih TUĞ’ un yönettiği bu oturuma, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden Prof.
Dr. M. Cevat AKŞİT, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden Prof. Dr. Hamdi DÖNDÜREN, T.D.V. İslam Araştırma Merkezinden Doç. Dr. Ahmet ÖZEL ve Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden Yrd. Doç. Dr. Osman ŞEKERCİ tebliğci olarak; Marmara Üniversitesi İşletme Fakültesinden Prof. Dr. Ömer DİNÇER ile İktisatçı- Yazar Mustafa ÖZEL müzakereci olarak katıldı. “Finans ve Borsa” başlığı altında çeşitli konuların tartışıldığı II. oturumun başkanlığını Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinden Prof. Dr. Sabahattin ZAİM yaptı. Bu oturumda tebliğ sahipleri; Şam Üniversitesi Şeriat Fakültesi’nden Prof. Dr. Vehbe ez-Zuhayli, Katar Üniversitesi Şeriat Fakültesi’nden Prof. Dr. Ali Muhyiddin el-Karadagı, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Hamza Aktan ve İstanbul Müftülüğünden Doç. Dr. Abdülaziz Bayındır idi. Müzakereciler ise, Uludağ Üniversitesi ilahiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Davut YAYLALI, Ezher Üniversitesi Ticaret Fakültesinden Prof. Dr. Abdülhalim ÖMER ve Haseki Eğitim Merkezi emekli öğretim görevlisi Halil GÖNENÇ idi.
Kongrenin III. oturumunda “Zekat” ana başlığı altında, sanayii ve ticaret sektörleri ile bunların hissedarlarına tealluk eden zekât konuları tartışıldı. Bu oturumun başkanlığını Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Mustafa UZUNPOSTALCI yaptı. Katar Üniversitesi Şeriat Fakültesi’nden Prof. Dr. Yusuf el-KARA- DAVİ, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Mehmet ERKAL ve Dokuz Eylül
Üniversitesi İlahiyat Fakülte- si’nden Doç. Dr. Osman ESKİ- CİOĞLU’nun sundukları tebliğleri; birçok değerli eserin tahkikinde imzası olan Ürdünlü Prof. Dr. Abdülfettah Ebû GUDDE ile Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Doç Dr. Vecdi AKYÜZ ve Başkanlığımız Din İşleri Yüsek Kurulu Üyesi İrfan YÜCEL müzakere ettiler.
IV. oturumun konusu “Faiz” idi. Bu oturuma, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesir Dekanı Prof. Dr. İbrahim Kâfi DÖNMEZ başkanlık etti. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Hayrettin KARAMAN, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Prof. Dr, Mustafa BAKTIR ve Prof. Dr. Be- şir GÖZÜBENLİ, Ankara Polis Akademisi’nden Prof. Dr. Ali ŞAFAK ve Marmara Üniversitesi ilahiyat Fakültesi’nden Dr. Rahmi YARAN tebliğ sundular. Sunulan bu tebliğlerle ilgili müzakereleri, Sudan’dan Prof. Dr. M. Emin ed-DARİR, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Ali BARDA- KOGLU ve aynı üniversitenin hukuk fakültesinden Prof. Dr. M. Akif AYDIN yaptılar.
V.oturum, ABD’de İlmî faaliyetlerde bulunan Prof. Dr. Yusuf Ziya KAVAKÇI’nın başkanlığında yapıldı. Bu oturumun konusu "Sigorta” idi. Sigorta ile ilgili konularda; Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Doç. Dr. Faruk BEŞER, Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon İlahiyat Meslek Yüksek Okulu Müdürü Yrd. Doç. Dr. Nihat DALGIN ve Malezya’dan Muhammed Fazlı b. Yusuf tebliğler sundular. Bu oturumun müzakerecileri ise, Ürdün asıllı olup halen Suudi
Arabistan’da al- Baraka isimli Finans Kurumunun müşteşarlı- gını yapan Prof. Dr. Abdüsset- tar EBU GUDDE, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Prof. Dr. Orhan ÇEKER ve Erci- yes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden Doç. Dr. H. Yunus APAYDIN idi. Beş oturumda, yukarıda zikredilen beş ana başlık altında 40’ı aşkın konu tartışıldı.
Kongrenin kapanış oturumunu Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyyesi Prof. Dr. Hayrettin KARAMAN yönetti. Bu oturumda kongrenin genel değerlendirmesi yapılarak sonuç bildirileri sunuldu. Sonuç bildirilerinde bazı konularda ittifak sağlanmakla birlikte- bazı konularda farklı görüşler ortaya çıktı. Çıkan bu farklı görüşler, sonuç bildirilerinde not olarak da belirtildi.
Kongrenin kapanışında kısa bir konuşma yapan, değerli ilim adamı Prof. Dr. Hayrettin KARAMAN’ın şu sözleri, bu ve bundan sonra düzenlenecek kongrelerin önemine işaret ederek, müslümanların bugünkü meselelerinin çözümünde ilme ve araştırmaya yönelmelerine dikkat çekti: "Eger bu din evrensel ve son din ise çözümsüzlük olamaz, mutlaka vardır. Eger çözümsüzlük görülüyorsa, o İslam’ın yetersizliğinden değil, müslümanların be- ceriksizligindendir."
Kongrenin düzenlenmesinde emeği geçen kurum, kuruluş ve kişileri kutluyor, bu tip İlmî faaliyetlerin devamını diliyorum. ♦