RÖPORTAJ:
Gaffar Tetik

Diyanet işleri Başkanı
Mehmet Nuri YILMAZ:

"Camiler, cemaat ruhunun meydana getirdiği kutsal mekânlardır."

• Sayın Başkanım, hava gibi, su gibi toplumumuzda herkesin, her kesimin dilinden düşürmediği bir kelime var: Cami. Cami nedir, önem ve fonksiyonları nelerdir? Lütfen genel bir bilgi verebilir misiniz?
• Dinimiz İslâm, iman ve ibadette birliğe önem vermiştir. Cami, toplayan, bir araya getiren manasına gelir. Müminlerin zengin-fakir, genç-ihtiyar, ast-üst, siyah-beyaz ayırımı yapılmadan toplandıkları, bir araya geldikleri yerlerdir. Camiler, dua ve ibadetlerimizin, niyazlarımızın yüce Allah (c.c.)’a topluca arz edildiği, gönüllerin birleştiği, temizlendiği şifa ve huzur evleridir. Gerçek mutluluğun bulunduğu sevgi odağı, temizlik mekânlarıdır.
Camiler, dargınların barıştığı, kan davalarının unutulduğu, kibrin, riyanın terkedildiği, öksüz ve yetimlerin sevindirildiği, çıplakların giydirildiği, iyilik meskenleridir. Vatan bütünlüğümüzün temel taşı, varlığımızın teminatı, dinî-millî birlik ve beraberliğimizin ilham kaynağı, feyz odaklarıdır. Bu nedenle caminin önemi ve fonksiyonları sayılamayacak kadar çoktur.
• Malumlarınız olduğu üzere "Camiler Haftası" 1986 yılında kutlanmaya başlandı. Böyle bir uygulamaya ihtiyaç duyulmasının sebebi neydi acaba? Bu konuda da görüşlerinizi alabilir miyiz?
• Bilindiği gibi İslâmiyet’in ihtişamı ve birlik temeli cemaatle tezahür eder. İslâm âleminde yükselen camiler, cemaat ruhunun meydana getirdiği kutsal mekanlardır. Beş vakit namaz için cemaate dahil olmak sünnet kılınmıştır. Hadis-i Şerifte "Allah (c.c)’ın -rahmet ve inayet- eli cemaat üzerindedir" buyurulmaktadır. Müslümanların bir araya gelip, birlik ve beraberlik ruhunu oluşturdukları bu kutsal yerlerde bizim görevlilerimiz vazife icra etmektedir-ler.
Bu yüzden, camilerle ilgili bütün meseleler Başkanlığımızca yakından takip edilmekte ve gerekli girişimler yapılmaktadır. Namaz kılmak için üst-baş ve ruh temizliği ile müminler camilere gitmektedirler. Öyle ise camilerimizin de içi ve çevresinin temiz olması lâzım. Bu sebeple "Camiler Haftası" adı altında bir programla bu mekânların bakımının daha iyi sağlanması istenmiş, onarım ve temizliğine daha fazla ilgi gösterilmesi amaçlanmıştır.
Ayrıca halkımızın ve yetişen neslimizin cami bakım ve temizliği konusunda şuurlandırılması hedeflenmiştir.
Camiler Haftasına mütenasip sergilerin daha çok açılması, cezaevi, huzurevi, hastane, Çocuk Esirgeme Kurumu ile çeşitli öğrenci yurtları ve kamu kuruluşlarına ziyaretler yapılması, küskünlerin barıştırılması da Camiler Haftasının ana konuları olarak karşımıza çıkar. Böyle bir uygulamaya bu sebeplerden dolayı lüzum hissedilmiş ve her kutlamada, yurdumuzun her köşesine iyice yerleşen ve gelişen bir hafta ortaya çıkmıştır.
• Efendim, "Camiler
Haftası’nm genelde din görevlisine hitap eden bir yönü var. Bu haftaya yurt çapında halkımızın ilgisi nedir? Bu hafta ile ilgili olarak bu güne kadar neler yapılmıştır, bundan sonra neler yapılacaktır?
• "Camiler Haftası"na en az
görevlilerimiz kadar halkımız da, yaşlısıyla - genciyle, kadınıyla-erkeğiyle iştirak etmektedir. Hafta dolayısıyla halkımızın ve görevlilerimizin katılımı ve çabaları sonucu yapılan çalışmalar gerek yurtiçinde ve gerekse yurtdışında hayli ilgi görmüş ve takdirle karşılanmıştır.
Geçen senelerdeki uygulamalar neticesinde haftanın, halkımız arasında birlik ve beraberlik, yardımlaşma duygusu, kardeşlik ve sevgi bağları gibi değerlerin kuvvetlenmesine yardımcı olduğu anlaşılmıştır. Halkımızın cami ve cemaate karşı sorumluluklarının bilinci ta-zelenmektedir. Yani halkımızın bu haftaya ilgisi, iştirakleri artmıştır. Bu sonuç hem onlar için, hem de bizler için zengin programlar ortaya çıkarmaktadır.
• Peki Sayın Hocam, bu hafta süresince ne gibi faaliyetler yapılıyor?
• Geçmiş yıllarda olduğu gibi bu yıl da hafta boyunca; vaizler va’zlarında, hatipler hutbelerinde; "Dinimizde Cami ve Cemaatin Önemi", "Toplu İbadetlerin Kardeşliğimizi, Birlik ve Beraberliğimizi Pekiştirmedeki Yeri", "Camilerin Kültür Hayatımızın. Gelişmesine Katkı-ları", "Camilerin Fert ve Sosyal Hayattaki Önemi" ve ’islâm’da Çevre Düzenlemesi ve Temizliği" konularına ağırlık vereceklerdir.
• Mahallî imkan ve şartlar ölçüsünde, İslâm’da temizlik, camilerin iç ve dış temizliği ve güzelliği, camilerin tarihî gelişimi ve içtimaî fonksiyonu, cami ve kütüphane, cami ve medrese gibi konularda konferans, panel ve seminerler tertip edilecektir.
• Cami, lojman ve Kur’an kursu gibi hayırlı hizmetlerin temel atma ve açılış me-rasimlerinin imkânlar nisbetinde "Camiler Haftası"nda yapılmasına çalışılacaktır.
• Cami çevresindeki hasta, muhtaç kişi ve aileler araştırılacak ve kendilerine yardımcı olunmaya çalışılacaktır.
• Cami ve yaz kurslarının önemi ayrıca anlatılacaktır.
• Hafta boyunca halkın mahallî vakıf ve derneklerin de katkılarıyla camilerin onarım, temizlik ve bakımı için kampanya açılacak ve bu kuruluşların "Camiler Haftası" çalışmalarına iştirakleri sağlanacaktır.
• Bütün camilerde hafta vesilesi ile genel bir temizlik yapılacak; temizlik sırasında imkânlar nisbetinde camilerdeki eşyalar boşaltılacak, cami ve eşyası silinip süpürülecek, gerekirse badana ve boya işleri ile birlikte caminin iç ve dış temizliği yapılacak, cami bütün müştemilatı ile elden geçirilecektir.
• Cami çevresi, özellikle bahçe, imkanlar ölçüsünde düzenlenecek ve çimlenecektir. Bazı firmalar ve vakıflar, caminin bahçesini park olarak tanzim etmeyi kabul ettikleri takdirde bah-çesinin bir köşesine, "Bu bahçe falan müessese tarafından tanzim edilmiştir" levhasının konacağı bildirilecek, bu hizmete teşvik edilecektir.
• Sayın Başkanım, birinci sorunun cevabında da ifade ettiğiniz gibi camiler,
fert ve toplumları birbirlerine kaynaştırmada büyük rol oynarlar. Bu sebeple, diğer Türk
Cumhuriyetleri ne Başkanlıkça ne gibi hizmetler götürülmek isteniyor?
• Türk Cumhuriyetlerine gerek cami yapımı, gerekse dinî yayın ve eğitim konusunda olsun tam bir seferberlik başlattık. Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde yaşayan Müslüman soydaşlarımızın dinî ve kültürel alandaki ihtiyaçları için açılan kampanyada 15 milyar 333 milyon TL. toplanmıştır. Bu cumhuriyetlerden gelen çok sayıda öğrenciye Başkanlığımızca dinî eğitim ve öğretim imkânları verilmektedir. Özbekistan Kazakistan, Azerbaycan, Türkmenistan, Kırgızistan ve Tacikistan’da Din Hizmetleri Müşavirlikleri kurulmuş, Bakü ve Aş-kaabad’da müşavirlikler hizmete girmiştir.
Bu cumhuriyetlerin en önemli ihtiyaçlarının başında da camiler gelmektedir. Teşkilat olarak bu konuda da oldukça yoğun faaliyetlerimiz var.
Bazı müftülükler bu bölgelere kendi illerinin adını vererek cami yaptıracaklar. Bu cumhuriyetlerin başkentlerine birer cami yapılacaktır. Bunlardan ilkinin temeli Aşkaabad’da, 30.000 metrekare üzerine Kasım ayında atılacaktır.