Makale

Taklit ve Takdir

Taklit ve Takdir

Durdu Şahin

İnsanlar iyiyi, güzeli ve doğruyu tetkik sonucu takdirlerini sunmalıdırlar. Zaten normal ve denge halinde olan, hür olan bir insanda bu duygular karşı çıkılamaz bir uyanıklık ve hareket halindedir. Çünkü insan doğuştan iyiye, güzele, doğruya meyyal ve eğilimli olarak yaratılmıştır.

Taklit, düşünceyi susturan, fikrî gelişmeyi yerinde saydıran, kişinin iç zenginliğini donduran, fikir ve görüş beyanını askıya aldıran, kolaya ve basite sığındıran, yeni olmayan şeyler meydana getirerek kendini avunduran, insanın kendi kendisini aşmasını engelleyen zararlı bir alışkanlık ve çok yanlış bir davranıştır.
Taklit, beraberinde teslimiyetçiliği getireceğinden çok zararlı ve telâfisi imkânsız neticeler doğurur. Kişiyi hazır formüllere alıştırıp düşünce ve ruh dünyasını karartır. Kişileri serseri, serkeş, sevimsiz, inzibatsız, insicamsız, başıboş ve kof işlere yöneltir. İnsanın kendisini bilerek başkalarına sömürtür. Taklitçi insan, düşünemez, araştırma gereği duymaz, sürekli başkalarından kopya çeker. Hiçbir zaman ileride olamaz. Her zaman taklit ettiği insan ve toplumların arkasında yayan ve yavan kalır.
Yalnız bir gerçeği belirtmekte yarar var: Takdir ile taklit aynı değildir. Asla birbirine karıştırılmamalıdır. Çünkü insan için taklit ne kadar zararlı ise; hakkı, doğruyu, iyiyi, güzeli, mükemmeli, muhkem olanı, mutlak olanı takdir o kadar faydalıdır.
Takdir, tahkik ve tetkikle gerçekleştirilirse daha da hoş olur. Tahkike ve tetkike dayanmadan gerçekleştirilen takdirlerde yanılma payı her zaman vardır. İnsanlar iyiyi, güzeli ve doğruyu tetkik sonucu takdirlerini sunmalıdırlar. Zaten normal ve denge halinde olan, hür olan bir insanda bu duygular karşı çıkılamaz bir uyanıklık ve hareket halindedir. Çünkü insan doğuştan iyi, -güzele, doğruya meyyal ve eğilimli olarak yaratılmıştır. insan elinde olmadan faydalı ve vakarlı olana saygı ve sevgi besler. Demek ki taklit ve takdir konusuna bakarken çok geniş bir açıdan düşünmek ve taklitten ısrarla kaçınıp iyiden, güzelden, doğrudan takdirlerimizi esirgememek zorundayız.