Makale

DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI KAYNAKÇASI

DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI KAYNAKÇASI

Dr. Mehmet BULUT
Diyanet işleri Başkanlığı APK Uzmanı

TAKDİM

Günümüzde Diyanet İşleri Başkanlığı ve sunduğu hizmetlere iliş­kin araştırma yapanların sayısı bir hayli artmıştır. Bunu, Başkanlığın çeşitli birimlerine müracaat ederek doküman ve kaynak eser isteyen kişilerin çokluğundan anlamak mümkündür ve netice itibariyle sevin­dirici bir durumdur.

Diyanet İşleri Başkanlığı konusunda akademik çalışma yapmış bir kişi ve aynı kurumun bir personeli olarak, yıllar süren araştırmalarım sırasında tesbit ettiğimiz kaynakları, başta az önce sözünü ettiğimiz yeni araştırmacılar olmak üzere, Başkanlığımız personeli ve okuyu­cularımızla paylaşmak istedik Sunduğumuz bu çalışma, bu niyetin so­nucu ortaya çıktı.

Kaynakçayı üç ayrı tasnif halinde kaleme aldık Birinci tasnifte Başkanlıkla ilgili resmi kaynaklar sunulmuştur. Başka bir ifade ile, Başkanlığın hukuki dayanaklarının, yani Başkanlık mevzuatının resmi yayınlardaki (Düstur ve Resmi Gazete) yerleri gösterilmiş, çıkartılan yönergelerin tarihi ve sayıları verilmiştir. Bu tasnifte tarihi süreç esas alınmıştır.

Cumhuriyetle yaşıt bir devlet kurumu olan Başkanlığın yasal ge­lişmelerinin ve bunların kaynaklarının araştırmacılarca bilinmesine ihtiyaç vardır. İncelendiğinde, yaklaşık 75 yıl içinde Başkanlığa iliş­kin çok sayıda yasal düzenlemenin (kanun, tüzük yönetmelik talimat­name) yapıldığı görülecektir. Şüphesiz süreç içinde bunların birçoğu yürürlükten kalkmış veya değişikliğe uğramıştır; ancak bu bağlamdaki gelişmeleri izleyebilmek açısından söz konusu düzenlemelerin bilin­mesinin gerekli olduğu açıktır.

Yukarıda değindiğimiz gibi, tesbit edebildiğimiz bütün düzenle­meler tarih sırasına göre sıralanmıştır.

Bu cümleden olarak şunu da belirtelim ki, verdiğimiz kanun ve tü­zük gibi yasal düzenlemelerden bir kısmının görünüşte Başkanlıkla alakasının olmadığı düşünülebilir. Ancak, başlığı itibariyle böyle gö­züken mevzuatta bir yönüyle Başkanlığı veya Başkanlık personelini il­gilendiren yönler vardır. Söz gelimi, bazı kisvelerin giyilemeyeceğine dair olan kanun ve tüzük, doğrudan Başkanlıkla ilgili gözükmese de, ihtiva ettiği maddeler arasında dini kisveyi, din görevlilerinin kıya­fetlerini de konu edinmektedir.

Yasal düzenlemelerin dışında Başkanlığın yayınladığı hizmetiçi genelgeler de Diyanet araştırmaları için birer belge niteliğindedir. Bunları tek tek saymak yerine -ki buna ihtiyaç da yoktur- topluca yer aldıkları "Hizmete Özel” yayınlar gösterilmiştir. Ancak söz konusu genelge ve açıklamalardan nisbeten detaylı olup teşkilata matbu halde dağıtılmış olanlar bu çalışmamızın ikinci kısmında ayrı ayrı gösteril­miştir.

ikinci tasnifte, tesbit edebildiğimiz kadarıyla ve kaynak olabilecek nitelikteki, Diyanet İşleri Başkanlığı’nm “Hizmete Özel” yayınlarına yer verilmiştir. Bunların sıralanmasında yayın tarihleri esas alınmış­tır.

Üçüncü tasnifte ise Diyanet İşleri Başkanlığına ilişkin bir bibli­yografya (tamamen veya kısmen Diyanet ve hizmetlerini konu edinen kitap ve makaleler) yer almıştır. Resmi mevzuatla ilgili kaynaklarda olduğu gibi, bibliyografyaya aldığımız kitap ve makalelerden bir kısmı da, taşıdıkları başlık itibariyle Başkanlıkla ilgili görülmeyebilir. An­cak bu tür eserler incelendiğinde, bunlarda az veya çok Başkanlığın da konu edildiği görülecektir. Şunu da belirtelim ki, Başkanlıkla ilgili olup da bizim ulaşamadığımız kitap, makale ve diğer çalışmaların bulunabileceği, takdir edileceği gibi, tabiidir. Dolayısıyla biz ulaşa­bildiklerimizi kaydettiğimizi tekrar etmek istiyoruz.

Çalışmamızın okuyucularımıza ve araştırmacılarımıza faydalı ol­ması dileğiyle...

M.B.

A. RESMİ YAYINLAR (RESMİ YAYINLARDA DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI MEVZUATI)

Şer’iye ve Evkaf ve Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekaletlerinin İlgasına Dair Kanun (Diyanet İşleri Reisliği’nin Kuruluş Kanunu), Kanun Sayısı: 429, Kabul Tarihi: 3 Mart 1340/1924, Düstur, 3. Tertip, c. 5, s. 665. Ayrıca Bkz: TBMM Zabıt Ceridesi, 2. Devre 2. Sene, c. 7, ss. 23­24.

Köy Kanunu (Kanunun 21, 80, 81, 82, 83. Maddeleri köy imamlarıyla ilgili­dir), Kanun Sayısı: 442, Kabul Tarihi: 18 Mart 1924, Düstur, 3. Ter­tip, c. 5, s. 336. v.d.

Bilumum Hademe-i Hayratın Vazifelerine Suret-i Devamlarıyla Müessesat-ı Diniye Müfettişlerinin Vezaifıne Dair Talimatname, Yayınlanış ta­rih: 21 Mayıs 1924, Diyanet İşleri Reisliği Talimatnamesi No: 1.

1927 Yılı Varidat Bütçesi Kanunu (Kanunun 14. Maddesi cami hizmetlerinin birleştirilmesine ilişkindir), Kanun Sayısı: 1011, Kabul Tarihi: 17 Nisan 1927, Zabıt Ceridesi, 2. Devre 4. Sene, c. 31, ss. 215-220.

Cami Hademeleri Nizamnamesinin Mer’iyete Vaz’ı Hakkında Kararname, Tarih: 12 Ağustos 1928, Sayı: 6995, Düstur, 3. Tertip, c. 9, ss. 1146­1153; R.G., 1.9.1928, Sayı: 977.

Cami Hademeleri Nizamnamesinin 32 ve 38 nci Maddeleri Hakkında Şûrayı Devlet Kararı, Karar Tarihi: 8 Kanunuevvel 1928, Karar No: 69; Düstur, 3. Tertip, c.10, s.182; R.G., 29.12.1929, Sayı: 1105.

Cami Hademeleri Nizamnamesine Zeyl Olmak Üzere Takdim Kılınan Ni­zamnamenin Mer’iyete Vaz’ı Hakkında Kararname, Tarih: 26 Nisan 1930, Sayı: 9180, Düstur, 3. Tertip, c. 11, ss. 378-379; R.G., 19.5.1930, Sayı: 1479.

Evkaf Umum Müdürlüğü’nün 1931 Senesi Bütçe Kanunu (Camilerin ve ca­mi görevlilerinin idarelerini Evkafa veren Kanun), Kabul Tarihi: 8 Haziran 1931, Kanun Sayısı: 1827, Düstur, 3. Tertip, c. 12, s. 551 vd.;R.G„ 13.06.1931.

Diyanet İşleri Reisliği’nin 1683 Numaralı Tekaüt Kanunu’nun 3. Maddesinin Mülki Memurlara Ait (A) Fıkrası Hükmünden İstisnasına Dair Ka­nun, Kabul tarihi: 16 Temmuz 1931, Kanun Sayısı: 1842, Düstur, 3. Tertip, c. 12, s. 630; R.G., 26.7.1931, Sayı: 1857.

R.G.= Resmi Gazete

Cami ve Mescitlerin İdaresi ve Bunların Hademesi Hakkında Hey’et-i Umu­miye Kararı; Karar Tarihi: 4 Ocak 1932; Düstur, 3. Tertip, c. 13, ss. 72-73.

Cami Hademesi Nizamnamesinin Bazı Maddelerinin Tadili Hakkında Ni­zamname; Tarih: 13 Mart 1932, Sayı: 12898; Düstur, 3. Tertip, c. 13, ss. 147-150; R.G. 26.3.1932, Sayı: 2060.

Vaiz ve Dersiam Maaşları Hakkında Kanun, Kabul Tarihi: 8 Mart 1933, Ka­nun No: 2171; Düstur, 3. Tertip, c.14, s. 600; R.G., 14.3.1933.

Cami Hademesi Nizamnamesinin 14 ve 7 nci Maddelerinin Telifi Hakkında Şûrayı Devlet Kararı, Karar Sayısı: 18/16; Tarihi: 8 Mayıs 1933; Düstur, 3. Tertip, c.14, ss. 1624-1625; R.G., 17.7.1933, Sayı: 2454.

Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun, Kanun Sayısı: 2596, Kabul Tarihi: 5 Aralık 1934; R.G., 13.12.1934, Sayı: 2879.

Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanunun Tatbik Suretini Gösterir Nizamname, Tarih: 6 Şubat 1935, Sayı: 2/1958, R.G., 18.2.1935, Sayı: 2933.

Cami Hademesi Nizamnamesi (Cami Hademesi Nizamnamesinin Mer’iyete Konulması Hakkında Kararname), Kararname Sayısı: 2/2392, Tarihi: 22 Nisan 1935, Düstur, 3. Tertip, c.16, ss.724-732; R.G., 1.5.1935, Sayı: 2991.

Diyanet İşleri Reisliği Teşkilat ve Vazifeleri Hakkında Kanun, Kanun Sayısı: 2800, Kabul Tarihi: 14 Haziran 1935, Düstur, 3. Tertip, c. 16, ss. 1501-1504; R.G., 22.6.1935, Sayı: 3035.

Cami ve Mescitlerin Tasnifine ve Tasnif Harici Kalacak Cami ve Mescid Hademesine verilecek Muhassasat Hakkında Kanun, Kanun Sayısı: 2845, Kabul Tarihi: 15 Kasım 1935, Düstur, 3. Tertip, c.17, ss. 13­14; R.G., 22.11.1935, Sayı: 3163.

Cami Hademesi Nizamnamesinin Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve 3 ün­cü ve 13 üncü Maddelerine Birer Fıkra Eklenmesi Hakkında Ni­zamname, Sayı: 2/5740, Tarih: 21 Kanunuevvel (Aralık) 1936, Düstur, 3. Tertip, c.18, ss. 176-181; R.G., 31.12.1936, Sayı: 3496.

Vaiz ve Dersiamlar Hakkında Kanun, Kanun Sayısı: 3092, Kabul Tarihi: 15 Ocak 1937, Düstur, 3. Tertip, c. 18, ss. 230-231; R.G., 23.1.1937, Sayı: 3115. Diyanet İşleri Reisliği Teşkilatının Vazifelerini Gösterir Nizamname, Sayı: 2/7647, Tarihi: 11 Teşrinisani (Kasım) 1937, Düstur, 3. Tertip, c. 19, ss. 23-26; R.G;, 16.11.1937, Sayı: 3760.

22 Nisan 1935 Tarihli Cami Hademesi Nizamnamesinin 2linçi Maddesini Değiştiren Nizamname, Sayı: 2/8124, Tarihi: 16 Şubat 1938; Düstur, 3.Tertip, c.19. ss. 319-320; R.G., 2.3.1938, Sayı: 3845.

Diyanet İşleri Reisliği Teşkilat ve Vazifeleri Hakkındaki Kanunda Bazı De­ğişiklik Yapılmasına Dair Kanun; Kanun Sayısı: 3665, Kabul Tarihi: 5 Temumz 1939; Düstur, 3. Tertip, c.20, ss. 1552-1553; R.G., 11.7.1939, Sayı 4255.

Devlet Memurlar Aylıklarının Tevhid ve Teadülüne Dair Kanun, Kanun Sa­yısı: 3656, Kabul Tarihi: 8 Temmuz 1939, Düstur, 3. Tertip, c.20, s.1397; R.G., Sayı: 4253.

Diyanet İşleri Reisliği Teşkilat ve Vazifeleri Hakkındaki Kanunda Bazı De­ğişiklik Yapılmasına Dair Olan 3665 Sayılı Kanuna Ek Kanun, Ka­nun Sayısı: 3960, Kabul Tarihi: 30 Aralık 1940, Düstur, 3.Tertip, c.22, s. 138; R.G., 4.2.1941, Sayı: 4703.

2845 Sayılı Cami ve Mescitlerin Tasnifine ve Tasnif Harici Kalacak Cami ve Mescid Hademesine Verilecek Muhassasat Hakkındaki Kanunun 1 nci Maddesine Bazı Fıkralar İlavesi Hakkında Kanun, Kanun, Sayı­sı: 3994, Kabul Tarihi: 9 Nisan 1940, Düstur, 3.Tertip, c.22, s.459.

Diyanet İşleri Reisliği Teşkilat ve Vazifeleri Hakkındaki Kanunda Bazı De­’ ğişiklik Yapılmasına Dair Olan 3665 Sayılı Kanunun 2 nci Madde­sine Bir Fıkra Eklenmesi Hakkında Kanun Kanun Sayısı: 4135, Ka­bul Tarihi: 1 Aralık 1941, Düstur, 3. Tertip, c.23, s. 51; R.G., 6.12.1941, Sayı: 4977.

Diyanet İşleri Reisliği Teşkilat ve Vazifeleri Hakkındaki Kanunda Bazı De­ğişiklik Yapılmasına Dair 3665 Sayılı Kununun 3 ncü Maddesine Bir Fıkra Eklenmesi Hakkında Kanun, Kanunu Sayısı: 4631, Kabul Tarihi: 2 Ağustos 1944, Düstur, 3. Tertip, c.25, s. 485; R.G., 8.8.1944, Sayı: 5777.

Devlet Memurları Aylıklarının Tesbit ve Teadülüne Dair Olan 3656 Sayılı Kanunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesi Hakkındaki 4598 Sayılı Kanuna Ek Kanun, Kanun Sayısı: 5064, Kabul Tarihi: 11 Haziran 1947; R.G., 18.6.1947, Sayı: 6635.

Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu (17-18. Maddeler Diyanetle il­gili), Kanun Sayısı: 5434, Kabul Tarihi: 8 Haziran 1949, R.G., 17.6.1949, Sayı: 7232.

Diyanet İşleri Başkanlığı Teşkilat ve Vazifeleri Hakkmdaki 2800 Sayılı Ka­nunda Bazı Değişiklikler Yapılmasına Dair Olan 3665 Sayılı Kanu­na Ek Kanun, Kanun Sayısı: 5634, Kabul Tarihi: 23 Mart 1950, Düstur, 3. Tertip, c. 31, ss.1950-1957; R.G., 29.3.1950, Sayı: 7469.

Dini Yayınlar Döner Sermayesi Hakkında Kanun, Kanun Sayısı: 5806, Ka­bul Tarihi: 2 Temmuz 1951, R.G., 9.7.1951.

Dini Yayınlar Döner Sermayesi Yönetmeliği, R.G., 22.12.1951, Sayı: 7989.

Hayrat Hadamesi Tüzüğü (Hayrat Hadamesi Tüzüğünü Yürürlüğe Koyan Bakanlar Kurulu Kararı), Karar Sayısı: 3/14892, Tarihi: 21 Nisan 1952, Düstur 3. Tertip, c. 33, ss. 1350-1359; R.G., 12.5.1952, Sayı: 8107.

Diyanet İşleri Reisliği Teşkilat ve Vazifeleri Hakkmdaki Kanundaki Bazı Değişiklikler Yapılmasına Dair Olan 5634 Sayılı Kanunda Değişik­lik Yapılması Hakkında Kanun, Kanun Sayısı: 6465, Kabul Tarihi: 11 Şubat 1955, Düstur, 3. Tertip, c. 36, ss. 241-242; R.G., 19.2.1955, Sayı: 8935.

Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, Kanun Sa­yısı: 633, Kabul Tarihi: 22 Haziran 1965, Düstur, 5.Tertip, c. 4, ss. 2911-2931; R.G., 2.7.1965, Sayı: 12038.

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu’nun Toplantı ve Çalışma Usulleri İle, Kurul Başkan, Üye, Raportör ve Mütercimlerinin Nite­likleri ve Görevleri Hakkında Yönetmelik, R.G., 1.9.1966, Sayı: 12389.

Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Yayınlar Döner Sermayesi Yönetmeliği, R.G.,

1.9.1966, Sayı: 12389.

Diyanet İşleri Başkanlığı Mushafları İnceleme Kurulu Yönetmeliği, R.G.,

24.8.1966, Sayı: 12682.

Diyanet İşleri Başkanlığı Hesabına Üniversite ve Yüksek Okullarımızda O­kuyan Burslu Öğrenciler Hakkında Yönetmelik, R.G., 14.9.1967, Sayı: 12699.

Diyanet İşleri Başkanlığı Cami Görevlileri Yönetmeliği, R.G., 15.9.1967, Sayı: 12700.

Diyanet İşleri Başkanlığı Tezkiye Yönetmeliği, R.G., 22.4.1969, Sayı: 13181.

Diyanet İşleri Başkanlığı Va’z ve Va’z Edecekler Yönetmeliği, R.G., 17.12.1969, Sayı: 13376.

Diyanet İşleri Başkanlığı Din Şûrası Tüzüğü, R.G., 31.1.1971, Sayı: 13740.

Diyanet İşleri Başkanlığı Teftiş Kurulu Tüzüğü, R.G., 21.5.1971, Sa­yı: 13842.

Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an Kursları Yönetmeliği, R.G., 17.10.1971, Sayı: 13989, (Değişik: R.G., 27.6.1977, Sayı: 15921)

Diyanet İşleri Başkanlığı Cami Görevlileri Yönetmeliğini Yürürlükten Kaldı­rılan V. ve VI. Bölümleri İle 28 ve 29. Maddeleri Yerine Geçici Ola­rak Uygulanacak Talimat, R.G., 2.10.1972, Sayı: 14315.

Diyanet İşleri Başkanlığı Cami Personeli Kontrol Memurları Görev ve Ça­lışma Talimatı, 1.9.1973 Tarih ve 301 Sayılı Başkanlık Onayı.

Müftü ve Vaizler İle Müftü Yardımcıları Atma ve Yer Değiştirme Yönetme­liği, R.G., 23.1.1974., Sayı: 14476 (Değişik: R.G., 15.9.1976, Sayı: 15708; R.G., 6.7.1977, Sayı: 15988).

Mazbut ve Mülhak Vakıf Camii ve Mescidlerdeki Teberrükat Eşyası Hak­kında Tüzük, R.G., 30.6.1974, Sayı: 14931.

Diyanet İşleri Başkanlığı Merkez ve Taşra Kuruluşları Genel İdare ve Yar­dımcı Hizmetler Sınıfı İçin Özel Sınav Yönetmeliği, R.G., 3.7.1974, Sayı: 14934.

Diyanet İşleri Başkanlığı ve Müftülükler Tarafından Açılacak Kurs ve Semi­nerlerde Ücretle Okutulacak Ders Saatlerinin Sayısı ve Ders Ala­cakların Niteliklerine İlişkin Esaslar, R.G., 24.11.1974, Sayı:15072 (Değişik R.G., 16.4.1979, Sayı:16611).

Diyanet İşleri Başkanlığı İmam-Hatip Liseleri Burslu Öğrenci Talimatı, 10.12.1974 Gün ve 2909 Sayılı Başkanlık Onayı.

Camilerini Yaptıracak Köylere Yapılacak Malzeme ve Yardım Fonu Yönet­meliği, R.G., 14.2.1975, Sayı: 15159.

Bucak ve Köylere İmam-Hatip Kadrolarının Dağıtımında Uygulanacak E­saslar, R.G., 7.3.1975, Sayı: 15170.

Diyanet İşleri Başkanlığı Hafızlık Tesbit Yönetmeliği, R.G., 20.6.1975, Sayı: 15271.

633 Sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanu­nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna 4 Geçici Madde Eklenmesine Dair Kanun, Kanun Sayısı: 1982, Kabul Tarihi: 26 Nisan 1976, Düstur, 5. Tertip, c.18, ss. 4-10 (Kanun 18 Aralık 1979’da iptal edildi).

Diyanet İşleri Başkanlığı Aday Tesbit Kurulu Üyeleri İle Din İşleri Yüksek Kurulu Üye Adaylarının Seçim Usulüne Dair Talimat, 6.4.1977 Gün ve 614 Sayılı Başkanlık Oluru.

Çalışma Bakanlığı Yurtdışı Kuruluşunda Görev Yapacak Sosyal Yardımcı “Din Görevlisi”ne Ait Görev Yetki ve Sorumluluk Yönetmeliği, R.G., 4.6.1977, Sayı: 15959.

Din Hizmetleri Sınıfındaki Görevlere Atanacaklar İçin Yeterlilik ve Yarışma Sınavları Özel Yönetmeliği, R.G., 6.7.1977, Sayı: 15988.

Diyanet İşleri Başkanlığı Daire Başkanları Kurulu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Yönetmelik, R.G., 24.4.1978, Sayı: 16268.

Diyanet İşleri Başkanlığı Sicil Yönetmeliği, R.G., 4.10.1978, Sayı: 16424.

Diyanet İşleri Başkanlığı Özel Sınav Yönetmeliği, R.G., 11.10.1978, Sayı: 16431.

Diyanet İşleri Başkanlığı İller ve Yurtdışı Kuruluşları Atama ve Yer Değiş­tirme Yönetmeliği, R.G., 11.10.1978, Sayı:16431.

Hac Seyahati İle İlgili İşlerin Diyanet İşleri Başkanlığınca Yürütülmesine İ­lişkin Yönetmelik, R.G., 29.5.1979, Sayı: 16650 (Değişik: R.G., 19.06.1980, Sayı: 17022; R.G., 6.9.1980; Sayı: 17097).

Diyanet İşleri Başkanlığı İller ve Yurtdışı Kuruluşları Atama ve Yer Değiş­tirme Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Bir Madde­nin Kaldırılmasına ve Yönetmeliğe Bir Maddenin Eklenmesine Dair Yönetmelik, R.G., 12.10.1979, Sayı: 16650.

Diyanet İşleri Başkanlığı Sicil Raporu Vermeye Yetkili Amir Yönetmeliği, R.G., 10.11.1979, Sayı: 16805.

Diyanet İşleri Başkanlığı Yayın Yönetmeliği, R.G., 12.2.1980, Sayı: 16899.

Diyanet İşleri Başkanlığı Disiplin Suç ve Cezaları Hakkında Yönetmelik, R.G., 22.2.1980, Sayı: 16908.

Diyanet İşleri Başkanlığı Görev ve Çalışma Yönetmeliği, R.G., 11.3.1980, Sayı: 16926 (Düzeltme: R.G., 19.06.1980).

Disiplin Kurulları Kuruluş ve Çalışma Usulleri Hakkında Yönetmelik, R.G.,

26.6.1980, Sayı: 17029.

Diyanet İşleri Başkanlığı Teftiş Kurulu Görev ve Çalışma Yönetmeliği, R.G.,

16.8.1980, Sayı: 17077.

Diyanet İşleri Başkanlığı Kütüphane ve Arşiv Yönetmeliği, R.G., 16.8.1980, Sayı: 17077.

Diyanet İşleri Başkanlığı İller ve Yurtdışı Kuruluşları Atama ve Yer Değiş­tirme Yönetmeliğine Bir Geçici Madde Eklenmesine Dair Yönetme­lik, R.G., 15.12.1980, Say: 17191.

Diyanet İşleri Başkanlığı Demek, Vakıf ve Benzeri Teşekküllere Yardım Ö­deneğinin Dağıtım Esaslarını Gösterir Yönetmelik, R.G., 9.8.1981, Sayı: 17423.

Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Tarih: 13.12.1983, Sayı: KHK/190.

Hac ve Umre Seyahatleriyle İlgili İşlerin Diyanet İşleri Başkanlığınca Yürü­tülmesine Dair Yönetmelik, R.G., 3.3.1984, Sayı:18357.

Diyanet İşleri Başkanlığı Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atamaları­na İlişkin Yönetmelik, R.G., 5.4.1984, Sayı: 18511.

Diyanet İşleri Başkanlığı Merkez Teşkilatı Görev ve Çalışma Yönergesi, Yü­rürlüğe Giriş Tarihi: 14.12.1984 (Değişik: 6.6.1986 Tarih ve K/170/1107; 18.12.1986 Tarih ve K/164/20 Sayılı Başkanlık Onay­ları).

Diyanet İşleri Başkanlığı Taşra Teşkilatı Görev ve Çalışma Yönergesi, Baş­kanlık Makamının 5 Ağustos 1985 Gün ve K/123-05/1497 Sayılı O­nayı (Değişik: 18.6.1986 Tarih ve K/170/1147 Sayılı; 26.11.1986 Tarih ve K/164/18 Sayılı; 2.10.1987 Tarih ve K/10/1987 Sayılı; 4.4.1988 Tarih ve K/10/1987 Sayılı; 29.8.1994 Tarih ve B.02.1.DİB.61.-164-45 Sayılı; 14.8.1995 Tarih ve B.02.1.DİB.0.61.- 164-28 Sayılı Başkanlık Onayları).

Camilerin Bakım Onarım Temizlik ve Çevre Tanzimi Yönetmeliği, R.G., 21.5.1985, Sayı: 18763.

Diyanet İşleri Başkanlığı Yurtdışı Teşkilatı Görev ve Çalışma Yönergesi, 26.3.1986 Tarih ve K/170/555 Sayılı Başkanlık Onayı (Değişik: 28.1.1992 Tarih ve 61 Sayılı Onay).

Diyanet İşleri Başkanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliği, 1.4.1986 Tarih ve DÎB.P6/170/27166 Sayılı Devlet Bakanlığı Onayı.

Camilerin Bakım Onarım Temizlik ve Çevre Tanzimi Yönergesi, 28.5.1986 Gün ve K/l 70/1060 Sayılı Başkanlık Oluru.

Diyanet İşleri Başkanlığı Takdir Belgesi Teşekkür Belgesi Hizmet Teşvik Belgesi ve Şilt Verilmesi Hakkında Yönerge, 21.3.1988 Gün ve AI/164/17 Sayılı Başkanlık Oluru.

Diyanet İşleri Başkanlığı Yurtdışı Teşkilatına Atanacak Personelin Seçim E­saslarına Dair Yönetmelik, R.G., 11.8.1988, Sayı: 19896 (Değişiklikleri: R.G., 29.11.1990, Sayı: 20710; R.G., 27.3.1991, Sa­yı: 20827; R.G., 20.5.1992, Sayı: 21233; R.G., 14.7.1992, Sayı: 21284).

Seyahat Acentalarının Hac Seferi Düzenlemelerine Dair Esasları Belirleyen Yönetmelik, R.G., 17.11.1989, Sayı: 20052.

Diyanet İşleri Başkanlığı Özel Sınav Yönetmeliği, R.G., 26.10.1988, Sayı: 19971 (Geçici Maddesi: Diyanet İşleri Başkanlığı Özel Sınav Yö­netmeliğinin Geçici Maddesinin Değiştirilmesine Dair Yönetmelik, R.G., 20.5.1992, Sayı: 21233).

Diyanet İşleri Başkanlığı Arşiv Hizmetleri Yönetmeliği, R.G., 8.2.1989, Sa­yı: 20074. .

Diyanet İşleri Başkanlığı Teftiş Kurulu Yönergesi, 22.2.1989 Tarih ve T/164/146 Sayılı Başkanlık Oluru.

633 Sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanu­nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Karar Sayısı: KHK/416, R.G., 12.4.1990, Sayı: 20490.

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu’na Atanacak Üye Aday­larını Tesbitle Görevli Adayı Tesbit Kurulu Üye Adaylarının Seçim Usulüne Dair Yönerge, 17.4.1990 Tarih ve 10/164/45 Sayılı Onay.

Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Yayınlar Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeli­ği, R.G., 7.8.1990, Sayı: 20598.

Diyanet İşleri Başkanlığı Yayın Yönetmeliği, R.G., 19.8.1990, Sayı: 20610.

Diyanet İşleri Başkanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliği, R.G., 11.2.1991, Sayı: 20783.

Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an Kursları Yönetmeliği, R.G., 16.10.1990, Sayı: 20697 (Değişik: R.G., 27.11.1990, Sayı: 20708).

Diyanet İşleri Kütüphane Yönergesi, 22.4.1992 Tarih ve B.02.1.DİB.0.61.- 121.170-26 Sayılı Onay.

Diyanet İşleri Başkanlığı Yurtdışı Teşkilatı Kur’an-ı Kerim ve Dini Bilgiler Kursları Yönergesi, 3.12.1992 Tarih ve B.02.1.DİB.0.61-170/60 Sa­yılı Onay (Değişik: 4.4.1994 Tarih ve B.02.1.DÎB. 0.061.-170/8).

Diyanet İşleri Başkanlığı Dosyalama Yönergesi, 1.1.1993 Tarihli Yönerge.

Din Şûrası Tüzüğünün Yürürlüğe Konulmasına Dair 93/4257 Sayılı KHK, R.G., 30.4.1993, Sayı: 21576.

Diyanet İşleri Başkanlığı Sınav, Atama ve Nakil Yönetmeliği, R.G., 1.3.1993, Sayı: 21511.

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Görev ve Çalışma Yö­netmeliği, R.G., 15.6.1993, Sayı: 21608.

Diyanet İşleri Başkanlığı Teftiş Kurulu Tüzüğü, R.G., 11.9.1993, Sayı: 21695.

Diyanet İşleri Başkanlığı Teftiş Kurulu Yönetmeliği, R.G., 20.12.1993, Sayı: 21794.

Diyanet İşleri Başkanlığı Teftiş Yönergesi, 3.2.1994 Tarih ve 8 Sayılı Baş­kanlık Onayı.

Diyanet İşleri Başkanlığı Sınav, Atama ve Nakil Yönetmeliğinin Bazı Mad­delerinin Değiştirilmesi ve Bir Geçici Madde Eklenmesine Dair Yö­netmelik, R.G., 19.7.1994, Sayı: 21995.

Diyanet İşleri Başkanlığı Hizmetiçi Eğitim Yönetmeliği, 3.11.1994 Tarih ve B.02.1.DİB.061.161-54 Sayılı Devlet Bakanlığı Onayı.

Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an Kursları Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, R.G., 29.1.1995, Sayı: 22186.

Diyanet İşleri Başkanlığı Yurtdışı Hac İşleri Yürütme Yönergesi, 23.3.1995 Tarih ve B.02.1.DİB.0.61.164/8 Sayılı Onay.

Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an Kursları Yönergesi, 28.3.1995 Tarih ve DİB.02.1.DÎB.0.61.-164/9 Sayılı Onay.

Diyanet İşleri Başkanlığı Yurtdışı Teşkilatına Atanacak Personelin Seçim E­saslarına Dair Yönetmelik, R.G., 26.6.1997, Sayı: 23031.

Diyanet İşleri Başkanlığı Eğitim Merkezleri Yönetmeliği, R.G., 28.06.1995, Sayı: 22327.

Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an Kursları Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, R.G., 20.8.1997, Sayı: 23086.

Diyanet İşleri Başkanlığı Kur’an Kursları Yönergesinin Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Yönerge, 28.8.1997 Tarih ve B.02.1.DİB.0.61-164/24 Sayılı Onay.

B. DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI’NIN “HİZMETE ÖZEL” YAYINLARI

Müftü ve Vaizlerin Ödevleri Hakkında Gerekli Açıklama, îdaal Basımevi, Ankara 1945.

Hayrat Hademesi Hakkında Genelge (Diyanet İşleri Başkanlığı Hayrat İşleri Müdürlüğü, Sayı: 3068), Ankara 1950.

5634 Sayılı Teşkilat Kanunu İle Hayrat Hademesinin Başkanlığımıza Devri Münasebetiyle Bu Hususta Müftülüklerce Yapılacak Muameleler (Hayrat Hademesi İşleri Müdürlüğü, Sayı: 3477, Tarih: 4.5.1950).

Diyanet İşleri Başkanlığı’m İlgilendiren Kanun Tüzük ve Yönetmelikler, Ankara 1952.

Hayrat Hademesi Tüzüğü (Düstur’dan ayrı basım), Başbakanlık Devlet Mat­baası, Ankara 1952.

Müftü, Müftü Müsevvidi ve Vaizlerin Ne Suretle Tayin Edileceklerine ve Müftülük Seçiminin Ne Şekilde Yapılacağına Dair Açıklama, Şenkal Basımevi, Ankara 1953.

Kur’an Öğretim Kursları Özel Talimatı, Akın Matbaası, Ankara 1959.

Müftü ve Vaizlerin İrşad Vazifelerini İfa Ederken Gözönünde Tutmaları Ge­reken Hususlar Hakkında Açıklama, Ankara 1961.

Gezici Vaizlerin Vazife ve Selahiyetleri Hakkında Açıklama, Ongun Matba­ası, Ankara 1961.

Manevi Kalkınma Konusunda Diyanet İşleri Başkanlığının Görüş ve Düşün­celeri (Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı İçin Başkanlıkça Oluş­turulan Bir Komisyon Tarafından Hazırlanmıştır - Daktilo Halinde), Ankara 1976.

Diyanet İşleri Başkanhğı’nın 1978 Yılında Gerçekleştirdiği Hizmetler, An­kara, 1979.

Diyanet İşleri Başkanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatları Çalışma Yönergesi, Ankara 1985.

Diyanet İşleri Başkanlığı Genelgeleri, APK Dairesi Yayını, Ankara 1986.

Diyanet İşleri Başkanlığı Teşkilat Tarihçesi (1924-1987), Ankara 1987.

Diyanet İşleri Başkanlığı Çalışma Programları (1988-1997 Arası Yıllar), APK Dairesi Yayını.

Diyanet İşleri Başkanlığı Biyografik Teşkilat Albümü (1924-1987), Ankara 1987.

İstatistiklerle Diyanet İşleri Başkanlığı, APK Dairesi Yayını, Ankara 1990.

Diyanet İşleri Başkanlığı Tanıtım Broşürü, Ankara 1989.

Diyanet İşleri Başkanlığı İstatistikleri (1991-1997 arası yıllar), APK Dairesi Yayını.

Diyanet İşleri Başkanlığı Genelgesi 1995/1, APK Dairesi Yayını, Ankara 1995.

C. İKİNCİ EL KAYNAKLAR (KİTAP VE MAKALELER)

AKAKUŞ, Recep, “Tuplumu Din Konusunda Aydınlatma Açısından Cami ve Mescitlerin Önemi”, I. Din Şûrası (1-5 Kasıml993) Tebliğ ve Müzakereleri, DÎB Yayını, Ankara 1995, c.l, ss. 394-405.

AKGÜN, Vahdettin, “Camilerde Din Eğitimi ve Öğretimi”, Diyanet Gaze­tesi, Sayı: 380 (Ekim 1990), ss. 13-15.

, “Diyanet Gazetesi’nde Yayınlanan Hutbe Konuları”, Diyanet İlmî Dergi, c.30, Sayı: 2 (Nisan-Mayıs-Haziran 1994), ss. 77-94.

AKKUTAY, Ülker, “TRT’nin Din Kültürü ve Ahlak Programları”, Diyanet Dergisi, c.25, Sayı: 2 (Nisan-Mayıs-Haziran 1989), ss.59-62.

AKSEKİ, Ahmed Hamdi, Dini Tedrisat ve Dini Müesseseler Hakkında Bir Rapor, Örnek Matbaası, Ankara 1950.

ALBAYRAK, Sadık, Son Devrin İslâm Akademisi (Darü’l-Hikmeti’l- İslamiye), Yeni Asya Yayını, İstanbul 1973.

, Türkiye’de Din Kavgası, İstanbul 1973.

ALTIKULAÇ, Tayyar, “Cumhuriyetin 50. Yılında Diyanet Hizmetleri ve Din Eğitimi”, Diyanet Gazetesi, Sayı: 79 (29 Ekim 1973), ss.4-5.

ARMAĞAN, Servet, “Diyanet İşleri Başkanlığı’nın İrşat Faaliyetleri ve Bazı Müşahadeler”, I. Din Şurası (1-5 Kasım 1993) Tebliğ ve Müzake­releri, DİB Yayını, Ankara 1995, c.l, ss. 385-389.

ARMANER, Neda, Hitabet ve Dini İrşad Üzerine, DİB Yayını, Ankara 1963.

ARSLANPAY, Nail, Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluşu Çalışması ve Bi­rimlerinin Tanıtılması, DİB Yayını, Ankara 1973.

ATEŞ, İbrahim, “Vakfiyelere Göre Din Görevlilerinde Aranan Özellikler ve Sağlanan Ekonomik İmkânlar”, Diyanet İlmi Dergi, c.27, Sayı: 4 (Ekim-Kasım-Aralık 1991), ss. 191-227.

AYDIN, Mehmet S., “Günümüzde İrşad Hizmetlerinde Görülen Bazı Yan­lışlıklar”, I. Din Şurası (1-5 Kasım 1993) Tebliğ ve Müzakereleri, DİB Yayını, Ankara 1995, c.l, ss. 426-432.

AYDIN, Mehmet, “Türkiye’de Din-Devlet İlişkisi ve Laiklik”, Köprü Der­gisi, Sayı: 51 (Yaz 1995), ss. 39-41.

AYTÜRK, Nihat, “Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Camiler ve Cami Görevlileri”, Diyanet Gazetesi, Sayı: 344 (EKİM 1987), ss. 6-7, 25.

, “Türkiye’de Camiler ve Cami Görevlileri”, Diyanet Gazetesi, Sayı: 380 (Ekim 1990), ss. 4-5.

BAKTIR, Mustafa, “Cami ve Cemaatin Hayatımızdaki Yeri”, Diyanet İlmi Dergi, c. 28, Sayı: 4 (Ekim-Kasım-Arahk 1992), ss.75-95.

BAL, Necdet, “Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Yaygın Din Eğitimi ve Diyanet İşleri Başkanlığına Bağlı Kur’an Kursları” (Yayımlanmamış Lisans Tezi), A.Ü.İlahiyat Fakültesi, Ankara 1985.

BAŞGİL, Ali Fuat, Din ve Laiklik, 5. Baskı, Yağmur Yayını, İstanbul 1982.

BAYRAKLI, Bayraktar, “Kur’an-ı Kerim’de Din Adamı Kavramı”, Din Eği­timi Araştırmaları Dergisi, Sayı: 1 (1994), ss. 147-162. BAYRAKTAR, M.Faruk, Eğitim Kurumu Olarak Kur’an Kursları Üze­rine Bir Araştırma, İstanbul 1992.

Türkiye’de Vaizlik (Tarihçesi ve Problemleri), Marmara Üni­versitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayını, İstanbul 1997.

BİLGİN, Beyza, “İrşadda Evrensel Sorumluluk”, I. Din Şurası (1-5 Kasım

1993) Tebliğ ve Müzakereleri, DİB Yayını, Ankara 1995, c.l, ss.171-178.

BİLİMLER, Vehbi, Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Ka­nun Tasarısı Hakkında Mütalaa, Sönmez Neşriyat Yayını, İstan­bul 1963.

BİRİNCİ Din Şurası (1-5 Kasım 1993) Tebliğ ve Müzakereleri, I-II, DİB Yayını, Ankara 1995.

BOLAY, Süleyman Hayri, Türköne Mümtaz’er, Din Eğitimi Raporu, An­kara Merkez İ.H.L. Öğrencileri ve Mezunları Vakfı Yayını, Ankara 1995.

BORA, Cemal, Toplum Kalkınmasında Din Görevlilerinin Ödevleri, An­kara 1970.

BOYACIOĞLU, Ramazan, “Hilafetten Diyanet İşleri Başkanlığına Geçiş” (Yayımlanmamış Doktora Tezi), A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1992.

BULUT, Mehmet, “Birinci ve İkinci TBMM’nde Din Eğitimi, Din Hizmetle­ri ve Dini Yayın Konularında Yapılan Meclis Müzakereleri Üzerine Bir Araştarma” (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1991.

/‘Diyanet İşleri Başkanhğı’nın Yaygın Din Eğitimindeki Yeri” (Yayımlanmamış Doktora Tezi), A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1997.

___ /‘Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları Üzerine Bir Bibliyografya De­nemesi”, Diyanet İlmi Dergi, c. 30, Sayı: 4 (Ekim-Kasım-Arahk

1994) , ss. 91-124.

___ , “İlk Cumhuriyet Meclisinde Dini Yayıncılık Hakkında Tarihi Bir Karar”, Diyanet İlmi Dergi, c. 28, Sayı: 1 (Ocak-Şubat-Mart 1992), ss. 139-149.

_ , “Kuruluş Yıllarında Diyanet İşleri Başkanlığı ve Din Hizmetleri”, Diyanet İlmi Dergi, c. 30, Sayı: 3 (Temmuz-Ağustos-Eylül 1994), ss. 99-128.

., “Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları Bibliyografyası”, Diyanet timi Dergi, c. 33, Sayı 4 (Ekim-Kasım-Aralık 1997), ss. 85-128.

, “Şer’iye Vekaletinin Din Eğitimi Hizmetleri”, Diyanet İlmi Dergi, c.31, Sayı: 1 (Ocak-Şubat-Mart 1994), ss. 63-78.

, “Şer’iye Vekaletinin Yayın Hizmetleri”, Diyanet İlmi Dergi, c.30, Sayı: 1 (Ocak-Şubat-Mart 1994), ss. 3-16.

, “Vasıflı Din Görevlisi Yetiştirme Gayretleri ve Türkiye’de İlahiyat Meslek Yüksekokulları”, Diyanet İlmi Dergi, c.28, Sayı: 4 (Ekim- Kasım-Aralık 1992), ss.l 13-122.

, “Diyanet İşleri Başkanlığı Kronolojisi”, Diyanet İlmi Dergi, c. 34, Sayı: 1 (Ocak-Şubat-Mart 1998), ss. 99-114.

BUYRUKÇU, Ramazan, Din Görevlisinin Mesleğini Temsil Giicii, TDV Yayını, Ankara 1995.

CAMİLER İmamlar ve Hatipler Hakkında, DİB Yayını, Ankara 1954.

ÇONGUR, H. Rıdvan, “TRT ve Dini Yayınlar”, Milli Eğitim ve Din Haya­tı, Ankara 1981, ss. 262-283.

DEMİRKOL, Bekir, “Vaizlerin Ehliyetleri ve Mesleğe Yatkınlıkları Üzerine Deneysel Bir Araştırma”, A.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 31 (1989), ss. 283-330.

“DİN-Devlet İlişkileri Bağlamında Diyanet”, İzlenim Dergisi, Sayı: 21 (Mayıs 1995), ss. 6-15.

DİN Eğitimi Alt Komisyon Raporu, DPT Yayını, Ankara 1983.

DİN Görevlilerinin Okuma Motivasyonlarını ve Genel Kültürel Düzey­lerini Ölçme ve Değerlendirme Araştırması, TDV Yayını, ts., yy.

“DİN Hürriyeti İstiyoruz”, İslam Mecmuası, Sayı: 34 (Temmuz 1960).

DİN İle İlgili Eğitim ve Öğretim Komitesi Raporu, MEB Yayını, Ankara 1961. ’

DİN Öğretimi ve Din Hizmetleri Semineri (8-10 Nisan 1988), DİB Yayını, Ankara 1991.

DİYANET İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Kanun Tasarısı Hak­kında İstanbul Vaizlerinin Görüş ve Tenkitleri, İstanbul 1963.

“DİYANET İşleri Başkanhğı’mn TRT’ye Gönderdiği Bir Açıklama”, Yeni İstiklal Gazetesi, 18 Mayıs 1966, s.4.

DOĞAN, İsmail, “Cumhuriyet Dönemi Yaygın Eğitimi İçinde Diyanet İşleri Başkanhğı’nın Yeri” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), A.Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara 1984.

, “Yaygın Din Eğitimi ve Diyanet İşleri Başkanlığı”, Din Öğretimi Dergisi, Sayı: 20 (Eylül 1989), ss. 106-116.

DOĞAN, D.Mehmet, “Kitle Haberleşme Vasıtaları ve Din Eğitimi”, Türki­ye I. Din Eğitimi Semineri, ss. 148-154.

DURSUN, Davut, Siyasi-İdari Sistemle İlişkiler Açısından Din Bürokra­sisi, İşaret Yayını, İstanbul 1992.

, Yönetim Din İlişkileri Açısından Osmanlı Devletinde Siyaset ve Din, İşaret Yayını, İstanbul 1989.

ERGİN, Osman Nuri, Türk Maarif Tarihi I-V, İstanbul 1977.

ERŞAHİN, Seyfettin, “Bilinmeyen Yönleriyle Diyanet İşleri Başkanlığı”, Diyanet Aylık Dergi, Sayı: 9 (Eylül 1991), ss. 11-17; Sayı: 10 (Ekim 1991), ss. 34-42.

ERTAN, Veli-Küçük, Hasan, Cumhuriyet Devrinde Din Eğitimi Din Mü­esseseler! ve Din Âlimleri, Türdav Yayını, İstanbul 1973.

GÜNGÖR, Erol, İslam’ın Bugünkü Meseleleri, 4. Baskı, Ötüken Yayını, İstanbul 1986.

GÜRAN, Kemal, “Halk İçin Din Eğitimi”, Milli Eğitim ve Din Eğitimi, Ankara 1981, ss. 307-322.

GÜRTAŞ, Ahmet, Atatürk ve Din Eğitimi, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayı­nı, 4. Baskı, Ankara 1982.

İSLAM, Nadir Latif, Din Görevlisinin Hukuk Rehberi, Ankara 1961.

İZ, Mahir, Din ve Cemiyet, İrfan Yayını, İstanbul 1975.

JAESCHKE, Gotthard, Yeni Türkiye’de İslamlık, Çev. Hayrullah Örs,

Bilgi Yayını, Ankara 1972.

, “Yeni Türkiye’de Kur’an-ı Kerim Kursları”, Çev. Nimet Arslan, İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, V/l-4 (1973), ss. 47-63.

KALAFAT, Yaşar Kaya, “İrşad Hizmetlerinde İnanç Tabakalaşması ve Ko­nunun Haritalanmasının Önemi”, I. Din Şurası (1-5 Kasım 1993) Tebliğ ve Müzakereleri, DİB Yayını, Ankara 1995, c.l, ss. 127­130.

KARA, İsmail, “Cumhuriyet Türkiyesinde Dini Yayıncılığın Gelişimi Üzeri­ne Birkaç Not”, Toplum ve Bilim Dergisi, Sayı: 29-30 (1985), ss. 153-177.

KARAMAN, Hayreddin, “Diyanet, Dini Hürriyet, Baskı ve Hoşgörü Üzeri­ne”, Altınoluk Dergisi, Sayı :74 (Nisan 1992), ss. 17-18.

KAZICI, Ziya, “OsmanlIlarda İmamlık”, Nesil Dergisi, Sayı: 39-41 (Aralık 1979-Ocak-Şubat 1980), ss. 109-111.

KÖKTAŞ, M.Emin, Türkiye’de Dini Hayat (İzmir Örneği), İşaret Yayını, İstanbul 1993.

KUTAY, Cemal, Kurtuluşun ve Cumhuriyetin Manevi Mimarları, DİB Yayını, Ankara 1974.

MERT, Hamdi, “Diyanet İşleri Başkanlığının Türkiye’nin Manevi Hayattaki Yeri, Resmi Statüsü ve Fonksiyonu”, Din Öğretimi ve Hizmetleri Semineri, DİB Yayını, Ankara 1991, ss. 413-421.

MİLLİ Eğitim ve Din Eğitimi İlmi Semineri (9-10 Mayıs 1981) Tebliğle­ri, Aydınlar Ocağı Yayını, Ankara 1981.

MİLLİ Eğitim ve Din Hayatı (Milliyetçiler III. Büyük Kurultayı Tebliğ ve Müzakereleri), Boğaziçi Yayını, İstanbul 1981.

“NASIL Bir Diyanet (Diyanet İşleri Başkanlarının Kaleminden)”, Diyanet Aylık Dergi, Sayı: 11 (Kasım 1991), ss. 32-40.

ÖNKAL, Ahmet-Nebi Bozkurt, “Cami”, DİA, c.7, ss. 46-56.

ÖZCAN, Yusuf Ziya, “Ülkemizde Cami Sayıları Üzerine Sayısal Bir İnce­leme”, İslami Araştırmalar Dergisi, c. 4, Sayı: 1 (Ocak 1990), ss. 5-20.

ÖZEK, Ali, “İmam-Hatip Liseleri ve Ehliyetli Din İşleri Görevlisi Yetiş­tirme İşi”, Din Öğretimi Dergisi, Sayı: 30 (Eylül-Ekim 1991), ss. 68-76.

ÖZEK, Çetin, Devlet ve Din, Ada Yayını, İstanbul, t.siz.

ÖZTÜRK, Osman/Topaloğlu, Bekir, Cumhuriyet Döneminde Yayınlanan İslâmi Eserler Bibliyografyası (1923-1973), DİB Yayım, Ankara 1974.

PARMAKSIZOĞLU, İsmet, Türkiye’de Din Eğitimi, MEB Yayını, Ankara 1966.

PEDERSEN, Jons, “Mescid”, İslam Ansiklopedisi, İstanbul 1957, c. 8, s. 1 vd.

SARIKOYUNCU, Ali, Milli Mücadelede Din Adamları III, DİB Yayını, Ankara 1995, 1997.

SAVCI, Bahri, “Diyanet İşleri Teşkilatının Gelişmeleri”, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, c. 22/3 (Eylül 1967), ss. 85-102, Ankara 1968.

, “İdarenin Muhafazacıhğı: DİB Görevlileri Üzerine Bir Kanun Ta­sarısı”, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, c. 20/3 (Eylül 1963), ss.l 19-139.

SEZGİN, Abdülkadir, “64 Yıl İçinde TBMM’de Diyanet İşleri Başkanlığı”, Hakses Dergisi, Sayı: 275 (Kasım 1987), ss. 24-30.

, “Din ve Vicdan Hürriyeti ve Diyanet İşleri Başkanlığı”, Tercüman Gazetesi, 17.08.1982.

, “Tartışılan Diyanet”, Hergün Gazetesi, 5.7.1996, 8.7.1996.

SİTEMBÖLÜKBAŞI, Şaban, Türkiye’de İslam’ın Yeniden İnkişafı (1950­1960), TDV Yayını, Ankara 1995.

TARHANLI, İştar B., Müslüman Toplum “Laik” Devlet Türkiye’de Di­yanet İşleri Başkanlığı, Afa Yayını, İstanbul 1993.

TOSUN, Cemal, Din ve Kimlik, TDV Yayını, Ankara 1993.

TÜMER, Günay, “Vaazda Takip Edilecek Metod I-III, Diyanet Dergisi, c.17, Sayı: 1 (Ocak-Şubat-Mart 1978), ss. 5-22; c.17, Sayı: 2 (Mart- Nisan 1978), ss.l 10-127; c. 17, Sayı: 6 (Kasım-Aralık 1978), ss. 334-343.

TÜRKİYE I. Din Eğitimi Semineri (23-25 Nisan 1981), İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayını, Ankara 1981.

TÜRKİYE’de Cami Yaptırma Faaliyetleri (1950’den Sonra), DİB Yayını, İstanbul 1960.

“TÜRKİYE’DE Din-Devlet İlişkisi”, Kitap Dergisi, Sayı: 33 (Kasım 1989), ss. 6-10.

TÜRKÜNE, Mümtaz’er, “Sosyal Barışın Dayanağı Olarak Diyanet İşleri Başkanlığı”, TDV Haber Bülteni, Sayı: 34-35 (Mayıs - Temmuz 1995), ss. 42-43.

USLU, Hüseyin, İslam Müesseseler! Tarihi, Gonca Yayını, İstanbul 1985. UZUNOĞLU, Ahmet, Diyanet İşleri Başkanlığı Mevzuatı, Ankara 1978. YAZICI, Nesimi, “İkinci Meşrutiyetten Cumhuriyete Din Görevlisi Yetişti­ren Kurumlar Üzerine Bazı Gözlemler”, Din Öğretimi Dergisi, Sa­yı: 36 (Eylül 1992), ss. 29-39

YÜCEKÖK, Ahmet N., Türkiye’de Örgütlenmiş Dinin Sosyo-Ekonomik Tabanı (1946-1968), A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını, Ankara 1971.

YÜCEL, İrfan, “Diyanet İşleri Başkanlığı”, DİA, c. 9, ss. 455-460.

ZIRH, Hüseyin, “Diyanet İşleri Başkanlığına Bağlı Olarak Görev Yapan Vaizlerin Yeterlilikleri ve Hizmet İçinde Yetiştirilmeleri (Yayınlan­mamış Yüksek Lisans Tezi), A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1987.