Makale

BATIDA İSLÂMİYET

İnceleme:

BATIDA İSLÂMİYET

Derleyen: Şinasi SİBER

Batı milletlerinin İslâmiyet’e karşı bugünkü durumu nedir? suali sık sık soruluyor. Bence batılıların İslâmiyet’e karşı takındığı tavır hissedilir derecede değişmektedir ve batının bu husustaki asırlık husûmeti devamlı olarak azalmaktadır.

Filvaki, evvelce batılı ailelerinde bir umacı gibi dehşet uyandıran İslâmiyet ismine bazı münevver mehafilde müstakbel bir nimet nazariyle bakılmaktadır.

Bu görüş değişikliğine halk arasında henüz rastlanamayorsa da, entellektüeller arasında onun kök salmakta olduğunu gösteren alâmetler vardır. Bugünkü batılı müsteşrikların yazıları seleflerinin eserlerine nazaran İslâmiyet’e karşı çok daha fasla takdirkâr bir anlayışı aksettirmektedir.

Şurası kayda şayandır ki, 19 uncu asrın sonuna kadar, Carlyle gibi birkaç karihası geniş yazar müstesna, batılı muharrirler İslâmiyet’i ekseriya uydurmalara veya gayr-i muteber kaynaklardan iktibas edilmiş vakıalara dayanan amansız bir tenkide tabi tutarlardı. Kur’ân-ı Kerîm’in tercüme ve tefsirleri, Hazret-i Peygamber’in hal tercümeleri ve İslâmiyet’in dinî, içtimaî veya siyasî cebhesine dair olarak geçen yüz yıl esnasında yazılmış olan müteaddit ilmî eserler muharrirlerinin garazkâr ve düşmanca görüşlerinin damgasını taşırlardı.

Sale, Wherry, Noldeke, Muir ve Gibbon bu gibi yazarlardandır. Lâkin bu temayül şimdi değişiyor. Bu değişiklik muâsır bir çok yazarların eserlerinde göze çarpmaktadır. Meselâ Arbery’nin İngilizce Kur’an tercümesini ele alalım. Tercümenin üslûbu fevkalâde liriktir ve muharrir bu tercümeyi daha evvelki müsteşrıkların eserlerinde görülmeyen bir vecd ve hürmet hâlet-i ruhiyesi içinde kaleme almıştır. .

Aynı şekilde, Edinburgh Üniversitesi Profesörlerinden Watt Montgomery Hazret-i Peygamber’in hayatına dair “Muhammed Mekke’de” ve “Muhammed Medine’de” adlı iki eser yazmış ve bu eserlerde Hazret-i Peygamber’in sevimli bir portresini çizmiştir.

Evvelce Napoli Üniversitesinde Arapça ve İslâm İlâhiyatı kürsüsünün başı olan ve şimdi Amerika’da bulunan Dr. Vaglierai Laura “İslâmiyet Hakkında Bir Tefsir” unvanlı eserinde İslâmiyet’i harâretle öğmüştür. Bayan Vaglierai Laura Hazret-i Peygamber’i Allah’ın gerçek bir elçisi ve Kur’ân-ı Kerîm’i Allâh’ın kelâmı diye göstermiş ve İslâmiyet’in dünyada ideal bir içtimaî nizam yaratmak hususundaki başarısını açıkça teslim etmiştir. Onun İtalyanca olarak yazılan bu eseri İngilizceye ve Fransızcaya tercüme edilmiştir.

Eskiden eşine ve benzerine rastlanmayan bu eserlerde mazinin bazı yazarları tarafından Hazret-i Peygamber’e karşı yöneltilen esassız isnadlar ikna edici şekilde çürütülmüş ve Hazret-i Zeyneb’in Hz. Peygamberle izdivacı mevzuu da doğru ve münâsip şekilde işlenmiştir.

“İslâm Dünyası” dergisinin Editor’ü bulunan Dr. Kenneth Craig, son zamanlarda yayınlanan “Minarenin çağırışı” adlı eserinde İslâmiyetin esaslarını bîtarafâne ve âdilâne bir şekilde teşrih etmiştir.

“İmtihan Geçirmekte Olan Medeniyet” adlı eserinde büyük tarihçi Toynbee bugünkü Batı medeniyetinin dekadan mâhiyetini münakaşa ediyor. Bu görüş, şimdiki batı medeniyeti yerine geçecek olan yeni medeniyetin gelişmesinde İslâmî telâkkilerin büyük hizmeti dokunacağını teslim etmektedir.

Hulâsa, batılı dimağının bugün İslâmiyet hakkında düşündükleri bundan ibarettir ve “Âhir zamanda güneş batıdan doğacak” hadîs-i şerifini gerçekleştirmek üzere İslâmiyet’in yeni bir Batı medeniyetine sağlam bir temel teşkil edeceği gün uzak değildir.