Makaleler
-
- 01.01.1999
- Doç.Dr.Mehmet CANATAR
- 96
- Makale ID: 16009
-
KAPİTÜLASYONLAR HAKKINDA UNUTULMUŞ BİR ESER:
Fraşerli Mehdî, İmtiyâzât-ı Ecnebiyyenin Tatbîkât-ı Hâzırası
Doç. Dr. Mehmet Canatar*
(Canik Mutasarrıfı Fraşerli Mehdî, tmtiyâzât-ı Ecnebiyyenin Tathîkût-ı
-
- 01.01.1999
- Avni KURT
- 309
- Makale ID: 16010
-
OSMANLI DEVLETİ’NİN MERKEZİ HÜKÜMET TEŞKİLATI
(Divan-ı Hümayun)
Avni Kurt*
GİRİŞ
Osmanlı Devleti, kuruluşunda sade bir teşkilâta sahip olmakla birlikte zamanla bürokratik bir yapı kazanmıştır. Bürokratlaşmayı
-
- 01.01.1999
- Dr.Bayram AKDOĞAN
- 143
- Makale ID: 16011
-
XV. YÜZYIL OSMANLI DÖNEMİNDE TÜRK MÛSİKÎSİ
Dr. Bayram Akdoğan*
GİRİŞ
Türk Mûsikîsinin altın çağı olarak bilinen XV. yüzyılın, millî mûsikîmizin tarihi içinde önemli bir yeri vardır. Bu dönemde Türk Mûsikîsine hizmet
-
- 01.01.1999
- Dr.Recai DOĞAN
- 101
- Makale ID: 16012
-
OSMANLI’NIN SON DÖNEMİNDE YAYGIN DİN EĞİTİMİNDE VAAZ VE VAİZLİK
Dr. Recai Doğan*
GİRİŞ
Bu araştırmada, bugüne kadar bazı araştırmalarda1 birçok yönleri üzerinde durulan vaaz ve vaizlik konusuna,
-
- 01.01.1999
- Dr.Sadık ERASLAN
- 164
- Makale ID: 16013
-
OSMANLILARIN HAREMEYN-Î ŞERİFEYN HİZMETLERİ
Dr. Sadık Eraslan*
Osmanlı cihan İmparatorluğu veya Devlet-i Aliyye-i Osmaniye dendiği zaman her Türk ve müslüman şöyle bir durup düşünmelidir sanırım. Zira 600 küsür sene çeşitli din ve mezhebe
-
- 01.01.1999
- Dr.Seyfettin ERŞAHİN
- 65
- Makale ID: 16014
-
OSMANLI DEVLETİ VE TÜRKİSTAN MÜSLÜMANLARININ HAC SEFERLERİ (Çarlık Döneminden Günümüze)
Dr. Seyfettin Erşahin*
Beşinci nikiin, bil ki, hac-ı İslam
Çim farz oldu edası, geldi
-
- 01.01.1999
- Dr.Seyfettin ERŞAHİN
- 80
- Makale ID: 16015
-
ULEMA VE OSMANLI YENİLEŞMESİ: II. MAHMUD’UN BAZI ISLAHATI KARŞISINDA ULEMANIN TUTUMU ÜZERİNE TESPİTLER
Dr. Seyfettin Erşahin*
Osmanlının XIX. yüzyılın başlarındaki yenileşme sürecine ulemanın olumlu katkıları, büyük ölçüde, daha
-
- 01.01.1999
- Mustafa BEKTAŞOĞLU
- 129
- Makale ID: 16016
-
OSMANLILARDA HAT SANATI
Mustafa Bektaşoğlu
Hat; çizgi, satır, yazı, padişah yazısı, buyruk, ferman anlamına gelir. Hat; Arap harflerinden doğarak İslam medeniyetinde müstakil ve olağanüstü bir mevki kazanan güzel yazı sanatıdır. Hattat; el yazısı
-
- 01.01.1999
- Prof.Dr.Ziya KAZICI
- 64
- Makale ID: 16130
-
OSMANLILARDA ŞEYHÜLİSLAMLIK MÜESSESESİ*
Prof. Dr. Ziya Kazıcı**
GÎRÎŞ
Emsâllerine nazaran, uzunca bir hükümranlık devresi geçirmiş bulunan Osmanlı Devleti, bu durumunu, sağlam temeller üzerine binâ edip, kemâl mertebesine
-
- 01.01.1999
- Prof.Dr.Ziya KAZICI
- 60
- Makale ID: 16131
-
VAKIFLARIN OSMANLI EĞİTİMİNDEKİ YERİ
Prof. Dr. Ziya Kazıcı*
Kuruluşundan itibaren Müslüman bir topluma istinad eden bünyesi ile Osmanlı Devleti, hem nazarî, hemde amelî olarak Islâm hukukunu uygulamaya çalışıyordu1. Bu hukuku, her alanda
-
- 01.01.1999
- Prof.Dr.Ercüment KURAN
- 67
- Makale ID: 16132
-
OSMANLI DEVLETİ’NDE DEVLET CEMİYET VE FERT TELAKKİSİ*
Prof. Dr. Ercüment Kuran
Bilindiği gibi, Türkler IX. asırdan itibaren Islâmiyeti benimsemişlerdir. Tarihin en eski çağlarından beri dünyanın çeşitli bölgelerine yayılmaları da, Islâmiyeti
-
- 01.01.1999
- Prof.Dr.Mehmet ŞEKER
- 70
- Makale ID: 16133
-
OSMANLILARDA MEVLİD ALAYI
Prof. Dr. Mehmet Şeker*
GİRİŞ
Osmanlı devletinin kuruluşunun 700. yıldönümünde, Osmanlılarla ilgili değişik konularda bilgi ve belgelerin ortaya çıkarılması amacıyla çeşitli çalışma ve araştırmaların yayınlanacağı muhakkaktır. Bunlar arasında Osmanlıların dînî hayatı ile ilgili birçok
-
- 01.01.1999
- Prof.Dr.Nesimi YAZICI
- 150
- Makale ID: 16134
-
OSMANLI DİNÎ HAYATINDAN BİR KESİT: RÜ’YET-İ HİLÂL MESELESİ*
Prof. Dr. Nesimi Yazıcı**
GİRİŞ
Islâm inananlardan ibadet etmelerini istemiş, bu arada bir kısım ibadetler için zaman ve mekan da belirlemiştir1. Islâm’ın müminlerden yerine getirmelerini beklediği ibadetlerin zamanlarının tayininde, güneş ve ayın durumları
-
- 01.01.1999
- Doç.Dr.Mehmet AKKUŞ
- 151
- Makale ID: 16135
-
ARAPLARA TÜRKÇE ÖĞRETİMİ (OSMANLI DÖNEMİ)
Doç. Dr. Mehmet Akkuş*
Türklerle Arapların ilişkileri çok eskilere dayanmaktadır. Daha Abbâsîler zamanında oluşturulan hâssa ordularıyla bu ilişkiler askerî alanda başlamış. Daha sonraları Karahanlılar zamanında kitleler halinde müslüman olan Türklerin, Araplarla olan ilişkileri daha da
-
- 01.01.1999
- Mehmet Nuri Yılmaz
- 57
- Makale ID: 31572
-
SUNARKEN
Mehmet Nuri YILMAZ
Diyanet İşleri Başkanı
Osmanlı Devleti’nin kuruluşunun yediyüziincü yıldönümünü kutladığımız bu yıl (1999) içinde çeşitli resmi/özel kuruluşlarca pek çok kültürel faaliyet gerçekleştiriliyor. Bir yıl içine yayılan bu etkinliklerin en önemlisi ve kalıcı olanları da, şüphesiz ki eser ve yayın
-
- 01.10.1998
- Dr.Mehmet BULUT
- 116
- Makale ID: 16129
-
DİYANET İLMİ DERGİ GENEL FİHRİSTİ VE İNDEKSİ : 1-34 (1962-1998)
TAKDİM
Mehmet Nuri YILMAZ
Diyanet İşleri Başkanı
Teknolojide kaydedilen hızlı gelişmelerin etkileri yayın alanında da kendini göstermiş ve sonuçta yayın faaliyetleri çağımızda önemli bir ilerleme kaydetmiştir. Bu müsbet gelişmelerin dini
-
- 01.07.1998
- Prof. Dr. Ömer Faruk HARMAN
- 117
- Makale ID: 16121
-
EVRENSEL DİNLERİN İNSAN HAKLARINA BAKIŞI
Prof. Dr. Ömer Faruk HARMAN
Marmara Üniv. İlahiyat Fak. Öğretim Üyesi
A- HAK KAVRAMI:
Hak kavran., sözlükte "gerçek, sabit ve doğru olmak, gerekmek, bir şeyi gerçekleştirmek" anlamlan yanında "buyurmak, bir kanunla sabit hale
-
- 01.07.1998
- Doç.Dr.Osman CİLACI
- 65
- Makale ID: 16122
-
KUR AN IŞIĞINDA AZINLIKLARIN HAK ve HÜRRİYETLERİ
Doç. Dr. Osman CİLÂCI
Süleyman Demire! Üniv. İlâhiyat Fak. Öğretim Üyesi
İlahî kitapların sonuncusu olan Kur’ân-ı Kerim’in mesajı yalnız Müslümanlara değil, bütün insanlığa şamildir. Kur’ân bir çok âyetlerinde, İslam dışındaki din
-
- 01.07.1998
- Dr. Seyfettin ERŞAHİN
- 79
- Makale ID: 16123
-
SOVYET’LERİN
ORTA ASYA TÜRK AİLE YAPISINI DEĞİŞTİRME ÇABALARI ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER
Dr. Seyfettin ERŞAHİN
Ankara Üniv. İiâhiyat Fak. Araştırma Görevlisi
Türkler XIX. yüzyıldan itibaren sosyal, siyasi, askeri, ekonomik ve kültürel alanlarda
-
- 01.07.1998
- Yrd.Doç.Dr.Saffet SANCAKLI
- 53
- Makale ID: 16124
-
SÜNNET VAHİY İLİŞKİSİ
Yrd. Doç. Dr. Saffet SANCAKLI
İnönü Üniv. İlahiyat Fak. Öğretim Üyesi
GİRİŞ
Günümüzde hadis sahasında en çok tartışılan konulardan birisi kuşkusuz Sünnet-Vahiy ilişkisidir. Tebliğ ve tebyinle görevli bulunan (1) 2 ve Allah’ın kontrolü altında vâzife
-
- 01.07.1998
- Yrd.Doç.Dr.Nurettin TURGAY
- 66
- Makale ID: 16125
-
KUR AN ve ARAP DİLİ
Yrd. Doç. Dr. Nurettin TURGAY .
Dicle Üniv. İlahiyat Fak. Öğretim Üyesi
Kur’ân, Allah (c.c.) tarafından Hz. Muhammed (s.a.v.)’e indirildiği zaman, Araplar dil ve edebiyat alanında çok ileri bir seviyede bulunuyorlardı ve edebi sanatları en
-
- 01.07.1998
- Yrd. Doç. Dr. Saffet SANCAKLI
- 54
- Makale ID: 16126
-
BEGAVÎ VE HADİS SAHASINDAKİ ÇALIŞMALARI
Yrd. Doç. Dr. Saffet SANCAKLI
İnönü Üniv. İlâhiyat Fak. Öğretim Üyesi
GİRİŞ
Âlimler, peygamberlerin vârisleri olma şerefine hâiz oldukları için topluma rehberlik ve önderlik yapmakla yükümlü ve çevrelerini aydınlatan güzide şahsiyetlerdir.
-
- 01.07.1998
- Dr.Seyfettin ERŞAHİN
- 61
- Makale ID: 16127
-
TÜRKİSTAN’DA MİSYONERLİK FAALİYETLERİ (KIRGIZİSTAN ÖRNEĞİ
Dr. Seyfettin ERŞAHİN
Ankara Üniv. İlâhiyat Fak. Araştırma Görevlisi
Türkistan, yüzyıllardan sonra tekrar dinlerin nüfuz mücadele sahası durumuna gelmek üzeredir. Bölgede VIII-XIV. yüzyıllarda İslam, Hristiyanlık, Budizm ve
-
- 01.07.1998
- Dr.Durak PUSMAZ
- 84
- Makale ID: 16128
-
KUR’ÂN-I KERİMDE İKNA METODU
Dr. Durak PUSMAZ
Haseki Eğitim Merkezi Müdürü
Mensubu olmakla iftihar ettiğimiz yüce İslam dininin bir çok özellikleri ve güzellikleri vardır. Bu özelliklerinden biri de İslam dininin akla hitabetmesidir. Gerçekten İslam dini ilim dinidir, akıl dinidir, mantık
-
- 01.04.1998
- Mehmet Nuri YILMAZ
- 58
- Makale ID: 16109
-
İSLÂM VE DİNLER ARASI BİRLİKTE YAŞAMA*
Mehmet Nuri YILMAZ
Diyanet İşleri Başkanı
GİRİŞ
Allah insanı yarattı ve ona Yaratıcısını tanıyacağı, hakla batılı, faydalıyla zararlıyı kendisiyle ayırdedeceği, bilinmeyeni keşfedip
-
- 01.04.1998
- Niyazi Yıldırım GENÇOSMANOĞLU
- 46
- Makale ID: 16110
-
HİCRET I
Bir korku bir telaş bir zifiri gam
Kureyş beldesine indiği akşam
Küfrün en kudurgan, en bed vaktidir.
Delirir korkunun uykusuzluğu,
Kavurur geceyi kan susuzluğu...
Şirkin nübüvvete savlet vaktidir.
Mukaddes yataktan Murtazâ
-
- 01.04.1998
- Yrd.Doç.Dr.Ahmet YAMAN
- 103
- Makale ID: 16111
-
KLONLAMA YA DA GENETİK KOPYALAMAYA İSLÂM HUKUKU AÇISINDAN BİR YAKLAŞIM
Yrd. Doç. Dr. Ahmet YAMAN
Selçuk Üniv. Dahiyat Fak. Öğretim Üyesi
“Karada ve denizde bozgun, insanların bizzat kendi elleriyle işledikleri yüzünden çıkar, Allah da belki dönerler diye yaptıklarının
-
- 01.04.1998
- Ruhi
- 41
- Makale ID: 16112
-
GAZEL
Sanma ey hâce ki senden zer ü sîm isterler
"Yevme lâyenfau"da "kalb-iselîm" isterler.
Berzah-ı havfu recâdan geçe gör nâkâm ol
Dem-i âhirde ne ümmîd ü ne bîm isterler.
Unutup bildiğini arif isen nâdân ol
Bezm-i vahdette ne Um ü ne âlim
-
- 01.04.1998
- Yrd .Doç. Dr. Zeki Salih ZENGİN
- 83
- Makale ID: 16113
-
II. MEŞRÛTİYET DÖNEMİNDE OSMANLILARDA MEDRESELERİN ISLAHI ÇALIŞMALARI ( TEŞKİLAT VE DERS PROGRAMLARI)
Yrd .Doç. Dr. Zeki Salih ZENGİN
Çukurova Üniv. İlahiyat Fak Öğretim Üyesi
İlim ve kültür tarihimiz içinde önemli bir yeri olan medreselerin özellikle XVII. Asırdan itibaren gerileme
-
- 01.04.1998
- Ahmet ONAY
- 60
- Makale ID: 16114
-
İNGİLTERE’DE İSLAM
(Sosyo-Psikolojik Açıdan Kısa Bir Tahlil)
Ahnıet ONAY
Diyanet İşleri Başkanlığı Teftiş Kurulu Müfettiş Yardımcısı
GİRİŞ
Tarih boyunca, ülkelerin dinî coğrafyasında çeşitli değişiklikler göz lenmiştir. Yeni ortaya çıkan bir dinin yayılması, bu tür değişikliklerin meydana
-
- 01.04.1998
- Hayati OTYAKMAZ
- 49
- Makale ID: 16115
-
GÖNÜL SELÂMI
Gönlümden kopmuştur bu hitab-kelâm
Engin denizlere, kırlara selâm
Hasret acısıyla kanıyor yaram
Yüce dağlarında karlara selâm.
Topkapı Sarayı, Sultan Ahmed’e
Süleymaniye ’ye, Selimiye ’ye
Kocatepe ’ye, Ulucami ’ye
Mabedlere inen nurlara selâm.
İl-ilçe,
-
- 01.04.1998
- Ahmet ÇEKİN
- 50
- Makale ID: 16116
-
ALMANYA KATOLİK KİLİSESİ
Ahmet ÇEKİN
Yurtdışı Din Görevlisi
Bilindiği üzere Hristiyan dünyasının en önemli mezhebi Katolik mezhebidir. Başmda dünya katoliklerinin ruhani lideri durumundaki Papa’nın bulunduğu bu dinî teşkilat geniş tarihi tecrübesi ve sahip olduğu imkanlarla Hristiyan
-
- 01.04.1998
- Ömer Nasuhi BİLMEN
- 51
- Makale ID: 16117
-
NİYAZ
Affet İlâhî Sen beni, muhtâc-ı rahmetim,
Gelmekteyim huzuruna yaklaştı rıhletim.
Mahfeyledi hayâtımı gafletle rûzigâr,
Geçti bütün hevâ ile ömrü muvakkatim.
Andıkça seyyiâtimi, muzlim hayâtımı,
Yakmaktadır ömrümü âh-ı nedametim.
Lütfen beni bağışla Habîb-i
-
- 01.04.1998
- Doç. Dr. Hüseyin ELMALI
- 151
- Makale ID: 16118
-
ŞİİRLERİYLE ÖMER NASÛHÎ BİLMEN1
Doç. Dr. Hüseyin ELMALI
Dokuz Eylül Üniv. İlahiyat Fak. öğretim Üyesi
Eski Diyanet İşleri Başkanlarından ve son devrin en büyük İslâm bilginle- rinden olan Ömer Nasûhî Bilmen’in eserlerini okuyanlar, onun eserlerin- de yer yer bazı
-
- 01.04.1998
- Dr.Hayati TETİK
- 73
- Makale ID: 16119
-
YAYGIN DİN EĞİTİMİNDE
CAMİ GÖREVLİLERİ-CEMAAT İLETİŞİMİNİN ÖNEMİ
Dr. Hayati TETİK
Toygar Hamza Camii İmam-Natibi
Din eğitimcilerinin görevlerinden belki de en önemlisi halka rehberliktir.
Çünkü onlar halkın manevi önderidirler.
-
- 01.04.1998
- Dr.Mehmet BULUT
- 175
- Makale ID: 16120
-
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI KAYNAKÇASI
Dr. Mehmet BULUT
Diyanet işleri Başkanlığı APK Uzmanı
TAKDİM
Günümüzde Diyanet İşleri Başkanlığı ve sunduğu hizmetlere ilişkin araştırma yapanların sayısı bir hayli artmıştır. Bunu, Başkanlığın çeşitli birimlerine müracaat ederek
-
- 01.01.1998
- Dr. Mehmet BULUT
- 113
- Makale ID: 16107
-
"Kuruluşunun 74. Yıldönümü Münasebetiyle"
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI KRONOLOJİSİ
Dr. Mehmet BULUT
Diyanet İşleri Başkanlığı APK Uzmanı
Diyanet İşleri Başkanlığı bir Cumhuriyet kuruluşudur ve Cumhuriyetle yaşıttır. Devrlet kurumları arasında önemli bir yeri olduğu gibi, Türkiye’de
-
- 01.01.1998
- Prof.Dr.Beyza BİLGİN
- 54
- Makale ID: 16108
-
İSLÂM VE HOŞGÖRÜ
Prof. Dr. Beyza BİLGİN
Ank. Üniv. İlahiyat Fak. Din Eğt. Anabilim Dalı Başkanı
Giriş
Sosyal, etnik, dini huzursuzlukların ve iç savaşların yaşandığı dünyamızda hoşgörüden söz etmek kolay değildir. Bir çok ülkede görülen kanlı olaylar, demokrasiye ve
-
- 01.01.1998
- Prof.Dr.Mucteba UĞUR
- 82
- Makale ID: 20788
-
HADİS RİVAYETİNDE “ULUV-NUZÛL” MESELESİ VE HADİSCİLERİN “ULUV” TUTKUSU
Prof. Dr. Mücteba UĞUR
Ankara Üniv. İlahiyat Fak. Öğretim Üyesi
Hz. Peygamber (s.a.s.)’^ inanıp tabi olarak çevresini oluşturan sahâbîler, ondan Islâm’ın iki esasını
-
- 01.01.1998
- Dr.Muhittin AKGÜL
- 66
- Makale ID: 20789
-
TOPLUMU ISLAHTA KUR’ÂN’IN ÖNGÖRDÜĞÜ BAZI İLKELER
Dr. Muhittin AKGÜL
Sakarya Üniv. İlahiyat Fak. Araştırma Görevlisi
Her düşünce, fikir ve ideoloji, kendisini başkalarına anlatma ve kabul ettirme amacını güder. Sadece kendini ikna etmeye çalışan, başkalarıyla
-
- 01.01.1998
- Prof.Dr.Hüseyin ALGÜL
- 79
- Makale ID: 20790
-
HZ. İBRAHİM İLE HZ. MUHAMMED ARASINDAKİ DERUNÎ BAĞ
Prof. Dr. Hüseyin ALGÜL
Gazi Üniv. Çorum İlahiyat Fakültesi Dekanı
Hz. Muhammed (s.a.s.) ile Hz. İbrahim arasında ne gibi bir bağ vardır? Buna cevap aramadan önce bazı kavranları hatırlamakta yarar olacaktır.
-
- 01.01.1998
- Dr.Halil ALTUNTAŞ
- 71
- Makale ID: 20791
-
TÜRKÇE İBADET MESELESİ
Dr. Halil ALTUNTAŞ
Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı
Giriş:
İbadetin Türkçeleştirilmesi" bazı çevrelerce öteden beri zaman zaman gündeme getirilip uygulanması istenen bir konudur. Burada kastedilen şey esas itibariyle, namazda Kur’an’ın asli lafızları ile
-
- 01.01.1998
- Dr.Recai DOĞAN
- 57
- Makale ID: 20792
-
ŞÂTIBÎ’DE EĞİTİMİN UNSURLARI
Dr. Recai DOĞAN
Ankara Üniv. İlahiyat Fak. Araştırma Görevlisi
GİRİŞ
İslam biyografi ve tabakât kitapları bilim tarihinin birçok alimini bizlere tanıtmaktadır. Orijinal fikir ve eserler ortaya koyup koyamama bakımından bu alimler iki sınıfta ele
-
- 01.10.1997
- Prof.Dr.Mehmet AYDIN
- 49
- Makale ID: 20781
-
Vatikan Ruhani Devletinin İdaıri
-
- 01.10.1997
- Prof.Dr.Hüseyin ALGÜL
- 68
- Makale ID: 20782
-
Fetihten Sonra İstanbul’un İmar ve
-
- 01.10.1997
- Doç.Dr.Osman CİLACI
- 64
- Makale ID: 20783
-
Büyücülük Modern Falcılık ve
-
- 01.10.1997
- Doç.Dr.Osman KARADENİZ
- 73
- Makale ID: 20784
-
Akıl-Vahiy
-
- 01.10.1997
- Yrd.Doç.Dr.Muhit MERT
- 73
- Makale ID: 20785
-
Hz. Peygamber ve Sahabe Döneminde Kader Konusunda Yapıln Bazı
-
- 01.10.1997
- Dr.İsmail KARAGÖZ
- 119
- Makale ID: 20786
-
Kur’an’da İhlas Kavramı ve Muhlis İnsanın
-
- 01.10.1997
- Mehmet BULUT
- 63
- Makale ID: 20787
-
Diyanet İsleri Başkanlığı Yayınları
