OSMANLI ŞEYHÜLİSLAMLARININ TERACÎMİ AHVALİ
17
Pederi Sudûr’dan ma’lûl Mehmed Emin Efendi’dir. Târîh-i tevellüdü 940’dır. Mehmed Efendi ilk evvel allâme-i zamân Ebu’s-Suûd Efendi’ye mülâzım oldu; bilâhare dâmâdı olmak şerefini de ihrâz eyledi. Hayâtının ilk zamanlarını yevmî otuz akça ile Bursa’da Kasım Paşa Medresesinde geçirdi, az zamanda Halep (973), Şam (974), Mısır (977), Bursa (978), Edirne (979) Kadılıklarına nâil olduktan sonra Anadolu Sad-r’ına irtikaa etti (981). Bir müddet ma’zûliyetle imrâr-ı eyyam eylediyse de az bir müddet zarfında Nakîbü’l-Eşrâf (984), Kaadı’l-Kudât (987) ve bir sene sonra da Müfti’l-Enâm oldu. Bir sene sonra istifâ ederek tekaüdü ihtiyâr eyledi. Oğlu İshak Efendi’nin vefâtı kalbinde büyük bir teessüd hâsıl etti. O senenin hitâmında şiddet-i teessüründen vefât eyledi. “Rahmete vâsıl oldu Nakîb 992” vefatına târihtir. Kabri Zencirli Kuyu’da, pederinin Dârü’l-Kurrâ’sı civâındadır.
“Şeyhü’l-İslâm ve Müfti’l-Enâm”
18
ÇİVİ-ZÂDE MEHMED EFENDİ
Çivi-Zâde’nin mahdumudur. Târih-i tevellüdü 937’dir. Mehmed Efendi ulûm-ı ibtidâiyyeyi pederinden tahsil etti. Pederiyle birlikte îfâ-yı farîza-i hac eyledikten sonra (950) zamanının ülemâsından Perviz ve Taşköprü-Zâde’nin halka-i irfânına dâhil oldu. Bu suretle ikmâl-i tahsil eden Mehmed Efendi Kasımpaşa ve Süleymâniye Medreselerinde müderrislik etti. 977’de Şam Kadılığına, bir sene sonra Mısır Kadılığına, birbirini mü- teâkip Bursa (979), Edirne (981), İstanbul (983) Kadılıklarına, yine o sene Anadolu, iki sene sonra Rumeli Kazaskerliğine irtikaa eyledi. Sokullu Mehmed Paşa ile araları iyi olmadığı cihetle mevkiinden sukut etmiş ise de Sokullu’nun vefâtı üzerine Sadru’l-Ulemâ ve nihâyet nâil-i makaam-ı fetvâ oldu. Altı sene kadar vazîfe-i fetvâyi îfâ ettikten sonra vefât eyledi. “Çivi-Zâde Efendi bu cihandan eyledi rıhlet 995” vefatına târihtir. Vezîr-i A’zamlann Müftîleri ziyarete gelmesi, zamân-ı fetvâsında âdet olmuştur. Şehremini civârında bir mescidi vardır.
Çivi-Zâde Mehmed Efendi edîb ve müteşerri’ idi. Zuafâyı himaye ederdi. Kabri Ebû Eyyûbü’l-Ensârî civârında, pederlerinin medfeni yanındadır