ORTA ASYA Türk CUMHURİYETLERİNE DİYANET VAKFI’NIN YARDIM ELİ

“Vaktiyle Orta Asyadan gelen Atalarımız, Anadolu’yu kurdukları Dergâhlarıyla Türkleştirmiş ve Müslümanlaştırmışlardı. Tarih yeniden tekerrür etti. Şimdi, Anadolu’daki Torunları Onlara İslâmî konularda yardımcı olacak.”

Türkiye Diyanet Vakfı Rusya’dan bağımsızlıklarını kazanan Türk Cumhuriyetlerine yardımlarını sürdürüyor. Türk Cumhuriyetlerindeki dinî ve millî kültür değerlerinin yeniden canlanması amacıyla bu ülkelere maddi ve manevî yardımlar yapıyor.
TDV, 70 yıldan beri uygulanan baskı rejiminin çökmesiyle, bağımsızlıklarını kazanan bu cumhuriyetlerin dinî, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını imkânlar ölçüsünde karşılamayı amaçlamış durumda. T.Diya-net Vakfı yalnız bu Cumhuriyetlere değil, Bulgaristan, Yunanistan, Yugoslavya, Romanya ve diğer Avrupa Ülkelerindeki soydaşlarımıza da, her türlü yardımı yapmaya devam ediyor.
Konuyla ilgili olarak, T.Diyanet Vakfı Mütevvelli Heyeti Başkanı Rıza SELİMBAŞOĞLU ile Ahmet ARSLAN görüştü.
Efendim Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinden gelen heyetler, Türkiye Diyanet Vakfı’ndan ne gibi yardımlar talep ediyorlar. Bu Cumhuriyetlerle ne zaman temaslara başlandı?
Türk Cumhuriyetleri ile temaslara Türkiye’de ilk defa Diyanet İşleri Başkanlığı ve T.Diyanet Vakfı geçmiştir, bu da ta 1976-77-78 yıllarına dayanır. Bu temas, o zamandan beri devam etmekte ve gelen heyetler mutlaka Diyanet İşleri Başkanlığını ziyaret etmektedir. Bu arada Vakfımızı da ziyaret etmektedirler. Tabiî ki bu Cumhuriyetlerin Diyanet’ten bir takım istekleri var. Bizim de kendileriyle yaptığımız genel antlaşmalarımız var. Bu anlaşmalarda; Diyanet İşleri Başkanlığının hizmetlerini desteklemek amacıyla kurulmuş olan Vakfımız da, Diyanet İşleri Başkanlığı hizmet sahasına giren konularda bu Cumhuriyetlere yardımlarda bulunuyor.
Türkiye Diyanet Vakfı, şu ana kadar bu ülkelere ne gibi yardımlarda bulundu?
Kazakistan, Gürcistan ve Kafkasya’ya çeşitli İslâmî kitaplar gönderdik. Azerbaycan’daki soydaşlarımıza dağıtılmak üzere, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından bastırılmış olan 20 bin Moskova Büyükelçiliğimize de 1000 adet Kur’an-ı Kerim Meali ve diğer dinî konularda yazılmış kitaplar gönderdik. Gürcistan’da bulunan tarihi Batum Camii için de 500 Kur’an-ı Kerim, 500 Kuran Elifbası, 500 Tecvit ve 500 de Mevlid kitabı gönderdik.
Orta Asya’da ki çeşitli Cumhuriyetlere 3000 adet "Kuran Okumaya Giriş", Mo-ğolistandaki Soydaşlarımıza da 500 Kur’an-ı Kerim, 500 Kuran Elifbası, 150 adet Kuran Elifbası kaseti ve 10’ar adet de videokaset gönderildi.
Bundan sonra yapmayı kararlaştırdığınız yardımlardan bahseder misiniz?
Bize gelen heyetlere va’dettiğimiz hususlar; camilerin yapılması, Kur’an kurslarının teşkilatlandırılması, görüntülü sesli ve yazılı dini yayınların gönderilmesi, onlardan gelipte ülkemizde dini tedrisat yapacak öğrencilere yardımcı olunmasıdır. Ayrıca biz Vakıf olarak, Bakü de bir şirketimiz vasıtasıyla matbaa kuruyoruz. Çalışmalar başladı. Sanıyorum bir kaç ay içerisinde bu matbaa çalışır hale gelecektir.
Bunun dışında Türk Cumhuriyetlerindeki ihtiyaçları tesbit ettik. Türk Cumhuriyetlerinin başkentlerinde mutlaka Diyanet İşleri Başkanlığının temsil edebileceği, T. Diyanet Vakfının hizmet sahasına giren konularda orada bir merkez teşkil edebilecek bir yere ihtiyacımız var. Bunun için bir karar aldık. Her Türk Cumhuriyetinin başkentinde bir cami ve etrafında da küllivesi ile birlikte bir "Kültür Merkezi" kurmaya karar verdik Bu "Kültür Merkezi" içinde, çok amaçla kullanılabilecek bir Konferans Salonu, Kur’an kursu için dersa neler, lokal, yemekhane ve oraya ta-vin edilecek olan Din Müşaviri ile Din Ateşesinin oturabileceği bürolar ile 5-10 kişinin kalabileceği bir de misafirhane bulanacak.
Bundan başka; şehir merkezlerinde kubbeli, Köylerde ise kubbesiz ama minareli camiler yaptırmayı düşünüyoruz. Bu hususta Diyanet İşleri Başkan Vekili Sayın Mehmet Nuri YILMAZ’ la görüştük. İçişleri Bakanlığından gerekli izni aldık ve bayram hutbesiy-le birlikte bir kampanya başlattık. Bu kampanya ile Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde, il ve ilçelerimiz de bulunan 750 Vakıf Şubemizin birer cami yaptırmasını hedeflemiş bulunuyoruz. Her şubemiz, bu kampanya da toplayacağı yardımlarla, kendi gücüne göre kubbeli veya kubbesiz ama minareli bir cami yaptıracak. Bu camilere de, yaptıran ilçenin ve şubenin adı verilecek.
Vaktiyle Orta Asya’dan gelen atalarımız Anadolu’yu kurdukları dergâhlarıyla, Türkleştirmiş ve Müslümanlaştırmışlardı. Tarih yeniden tekerrür etti. Şimdi Anadolu’daki torunları onlara İslâmî konularda yardımcı olacak. Onların dini hayatlarını inşallah Ehl-i Sünnet inancına göre tanzim edecek çalışmalar yapacak.
Bu kampanya ile, Türkiye’deki Cami yaptırmak isteyen din kardeşlerimizin hayırlarını da oralara kanalize etmiş olacağız. Eğer kişi tek başına orada bir cami yaptırırsa, o kişinin adını da camiye vereceğiz. Türkiye’de tek başına orada cami yaptırmak isteyen çok kardeşimizin çıkacağına inanıyorum.