Makale

PEYGAMBERİMİZİN ÖRNEK AHLAKI

PEYGAMBERİMİZİN ÖRNEK AHLAKI

Hayati OTYAKMAZ

Peygamberimizin ahlâkı Kur’an ahlâkı idi. Kur’an-ı Kerim’de Yüce Allah’ımız O’nun ahlâkını överek, şöyle buyurmuştur: “Yâ Muhammedi Şüphesiz sen yüce bir ahlâk üzeresin.” (l) Peygamberimizin ahlâk ve yaşayışı Hz. Aişe annemize sorulduğu zaman “Siz Kur’an okumuyor musunuz? O’nun ahlâkı Kur’an’dan ibâret idi.” (2) diye cevap vermiştir.
Peygamberimiz (s.a.s.) Cenâb-ı Hakk’a şöyle niyaz ediyordu: “Allah’ım! Beni ahlâkın en güzeline yönelt, kötü ahlâktan uzaklaştır.” (3)
Peygamberimiz, aile fertleri ile iyi geçinir, ev işlerinde yol gösterir ve onlara yardım ederdi. Bu konuda şöyle buyururdu: “En hayırlınız, ahlâkı güzel olanınız ve aile fertlerine en çok faydalı olanınızdır.” (4)
Peygamberimiz fakirlerin evlerine gider, onların hatırlarını sorar, onlarla beraber otururdu. Arkadaşlarının arasında bulunduğu zamanlarda, dışarıdan gelen kimseler, oturduğu yer itibariyle O’nu ayırdedemezlerdi. Bir gün peygamberimizin ziyaretine gelen bir bedevî, Peygamberimizin huzurunda olmanın verdiği heyecanla, korkup titremeye başlamıştı. Bunun üzerine peygamberimiz, o kimseyi şöyle teskin etti: “Arkadaş kendine gel! Ben hükümdar değilim. Ben, Kureyş’den kadid lokmasıyla geçinen bir kadının oğluyum.”
Peygamberimiz kendi işlerini kendisi görürdü. Arkadaşlarıyla beraber bir iş yapılacağı zaman, kendisi de onlarla birlikte çalışırdı. Bir yolculuk esnasında istirahat edilmiş, yemek hazırlamak için görev bölümü yapılmıştı. Peygamber Efendimiz “Öyle ise ben de yakacak temin edeyim.” buyurmuştur. Arkadaşlarının, istirahat etmesi yönündeki ısrarlarına rağmen, onlara yardım etmiştir.
Peygamberimizin özü sözüne uygundu. Hiç kimse ile alay etmez ve kimsenin dedikodusunu yapmazdı. Kimseye küsmez, küskünleri barıştırır, suçluları affederdi.
Büyüklere hürmet, küçüklere şefkat gösterir; yetimlere, dul kadınlara ve ihtiyacı olanlara çok acır, onlara elinden gelen yardımı yapardı. Kadınların haklarına çok dikkat eder, komşu hukukuna riâyet eder, hayvanların hakları hususunda da büyük titizlik gösterirdi.
Tatlı dilli ve güleryüzlüydü. Hiç kimseye kötü söz söylemez, kötü davranışta bulunmaz, herkesi dinler, kimsenin sözünü kesmezdi. İnsanların gizli hallerini ve kusurlarını araştırmaz, daima haklıyı tutar, kimsenin kabahatini yüzüne vurmazdı.
Karşılaştığı kimselere selâm verir, ellerini sıkar, hal ve hatırlarını sorardı. Hayâ, edeb, sabır, cesaret ve şecaat örneği idi. O, hayatı boyunca daima iyinin, doğrunun ve güzelin yanında olmuş; kötüden, şerden ve çirkin şeylerden son derece kaçınmıştır.
Peygamberimiz bütün kemâl ve güzellikleri kendisinde toplamış, örnek bir şahsiyettir. O’nun mükemmel ahlâkını ciltler dolusu kitaplarla bile anlatmak mümkün değildir. Bu yazımızda O’nun örnek ahlâkından bir numune sunmaya çalıştık. Yüce Rabbimizden, O’nun ahlâkı ile ahlâklan- mayı hepimize nasip etmesini niyaz ediyoruz.

1 -Kalem Sûresi - ayet: 4.
2 -Müslim, 1/514 (Hadis No: 746; Yücel, İrfan. Peygamberimizin Hayatı, Sh. 264. Diyanet Yayını).
3 -Müslim. Sahih. 1/535 (Hadis No: 771). Yücel, İrfan, a.g.e. Sh. 264.
4 -El- Buharı, 4/166; Müslim, 4/1810 (Hadis No: 2321) Tecrid Tere. 9/318 (Hadis No: 1456) Diyanet Yayını.