HACCIN FAYDALARI
M. Şevki ÖZMEN
Dinimizin her emrinde ve her nehyinde olduğu gibi (Hac) emrinde de pekçok hikmetler pek çok faydalar vardır. Bunları ferdî ve içtimâi olmak üzere iki gurupta toplamak mümkündür.
Haccın, ferdi hayatımız balamandan faydaları:
Hac bir nevî turizmdir; dinî turizm.. Varlıklı bir müslüman ömründe bir kere de olsa, bulunduğu yerden çıkacak, otobüsle tayyare ile veya vapurla, inandığı, samimiyetle bağlandığı dîninin doğduğu, geliştiği, ism-i Şeriflerini salevatsız anmadığı Peygamberinin doğup büyüdüğü, Allahtan vahiyler telâkkî ettiği, o muannid ve müteassıp müşrikleri hidâyete çağırdığı, bu yolda bir insanın takatim kat kat aşan güçlüklerle karşılattığı, fakat bütün bunlara rağmen tek gerçek (Hak dîn) i yaymağa, küfrü, dalâleti, Allah’a isyânı ebediyyen yere sermeye muvaffak olduğu mukaddes yerleri gezip görmek, Cenab-ı Hakk’ın namazda yönelmemizi emrettiği, Kur’an-ı Kerim’e göre Hz. İbrahim ile oğlu Hz. İsmail’in temelini atıp duvarlarım yükselttikleri (Beytullah) Kâbe’yi ziyaret etmek, Hz. Hacer’in, henüz bebek hâlindeki oğlu İsmail’e su bulmak için sağa sola koğuşunu temsilen (Safa) ile (Merve) arasında (sa’y) etmek, (Arafat) tepesinde (Vakfe) yapmak, Resûlullahın bu tepe üzerinden, yalnız orada toplanan binlerce mü’mine değil, bütün insanlığa irad buyurdukları (vedâ) hutbelerini hatırlamak, dünyâ durdukça ehemmiyeti artarak devam edecek olan bu hutbenin emirleri, tavsiyeleri, nehiyleri üzerinde derin derin düşünmek, Allah’a teslimiyetin benzersiz bir örneği olan, Hz. Ibrâhim’in, oğlu Hz. İsmail’i kurban etmek istemesi hâdisesinin cereyan ettiği yerleri ziyaretle, (temsili olarak) şeytanı taşlamak suretiyle yep yeni, tabtaze bir imana ulaşmak, dünyanın dört bir bucağından gelmiş türlü ırklara mensup din kardeşleri ile yanyana omuz omuza olmak., bütün bunlar ve daha başkaları sâdece manevî yönden değil, maddi yönden de bünyemiz üzerinde çok müsbet tesirler icra eder. Her gün aynı şeyler görmekten, aynı kimselerle konuşmaktan bunalan, sıkılan insan ruhu bu seyahat dolayısıyla ferahlar; insanın içi açılır. Bu hal maddî varlığımıza da te’sir eder. Sinir bozukluğunu ve sinir bozukluğunun doğurduğu pekçok hastalıkları tedâvî eder, kuvvetli, dipdiri bir bünyeye sahip oluruz. Aynı zamanda kültürümüz zenginleşir.
Nitekim havaların birazcık ısınması ile dünyanın dört bir bucağına başlayan turist akını işte sırf bu gayeye matuftur.
Haccın İçtimai faydaları:
İslâm dîni, tevhid dînidir; Allah’ın birliği etrafında bütün Müslümanların birleşmelerini, birlik olmalarını, bir tek gayeye yönelmelerini ister ve her türlü sükûnu, her türlü huzuru her türlü refahı bunda görür. Birlikten kuvvet doğacağım izaha bilmem lüzum var mıdır?
İnsanların ayrı ırklarda yaratıldıkları, ayrı milliyetlere mensub oldukları bir gerçektir; bu inkâr olunamaz. Nitekim Cenab-ı Hak Kur’an-ı Kerim’de "Biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık, sonra kavimlere, kabilelere ayırdık ki birbirinizle tanışasınız....” buyurur. Allah’ın bu emri nasıl yerine getirilebilecekti?.. İşte Cenab-ı Hak bize bu imkânı Hac vâsıtasiyle sağlamıştır. Her sene Mekke’de toplanan müslümanlar, beyaz - siyah, âmir - memur farkı gözetilmeksizin hepsi de aynı, basit elbiseler (İhram) içerisinde haccın menâsikini yerine getirirler. Bu arada birbirleriyle de tanışırlar, bilişirler, biribirlerinin halleriyle hallenirler.
Hulâsa: hac, kendiliğinden, daha doğrusu İlâhî dâvetle toplanan bir nevî kongredir, İslâm kongresi... Haccın esâs gayesi işte budur. Bu gâye tahakkuk ettiği nisbette hac faydalı olmuş demektir.
Bu tıbkı namaza benzer. Kur’ân-ı Kerîm’e göre namaz insanı her türlü kötülükten uzaklaştıracaktır. Namaz kılan bir kimse, şâyed kötülükten de uzaklaşabiliyorsa işte o zaman namazı tamdır. Yok, eğer, hem namaz kılıyor, hem de kötülüklerden yakasım kurtaramıyorsa, belki borcunu yerine getirmiş olur ama o namaz Allah’ın da Peygamberinin de istediği namaz olmaz.
Demek ki yapmakla mükellef olduğumuz vazifelerimizi bilerek, şuurla yerine getirmemiz lâzım gelmektedir.
Allah’ın selâmeti sîzlere olsun.