RÖPORTAJ:

TOPLANTININ ARDINDAN….

Neden böyle bir toplantı tertip edilmesi gereği duyuldu? Bundan amaç neydi? Amaçlanan hedefe ulaşılabilindi mi?
Bu soruları, Diyanet İşleri Başkanlığı Dış İlişkiler Dairesi Başkanı ve Toplantı Genel Sekreteri Arif SOYTÜRK’e yönelttik:

■ Efendim ! Bu toplatıyı tertip etmenizin gayesini anlatır misiz?
□Sözkonusu toplantı; Türk Cumhuriyetleri, Balkan-Kafkas Ülkeleri ve Türk ve Müslüman Topluluklarına Başkanlığımızca götürülen din hizmetlerinin bir değerlendirmesini yapmak, hizmetlerin sunulmasında karşılaşılan güçlükleri ortaya koyarak bu güçlüklerin giderilebilmesi için çözüm yollarını birlikte bulmaya çalışmak, soydaş ve dindaşlarımızın ülkemizden din hizmetleriyle ilgili beklenti ve önerilerini almak, adıgeçen ülke ve toplulukların, dini idarelerin kendi aralarında ve Başkanlığımızla olan ilişkilerini, dostluk ve kardeşlik bağlarını kuvvetlendirmek amacıyla düzenlenmiştir.
Doğu Bloku’nun çökmesinden sonra 70 yıl boyunca her türlü din ve vicdan hürriyetleri ellerinden alınmış, mabetleri yok edilmiş, din adamları öldürülmüş ve dini eğitimleri yasaklanmış olan milyonlarca soydaş ve dindaşımıza maddi ve manevi yardım elimizi uzatmak, tarihi bir görev olarak karşımıza çıkmıştır.
Uzun yıllar birbirinden ayrı kalmak zorunda bırakılan bu soydaş ve dindaş ülkelerin dini liderlerini konuk ederek bir mutluluk tablosu meydana getirmek en büyük arzularımızdan biriydi. Bu arzuzumuzu gerçekleştirmek için büyük mutluluk duyduğumuzu ifade etmek istiyorum.
■ Avrasya coğrafyasında kaç Müslüman devlet ya da azınlık temsilcisi davet edildi ve hepsi katıldılar mı? Katılmayanlar varsa, sebepleri nelerdir?
□ Toplantıya Türk Cumhuriyetleri, Balkan-Kafkas ülkeleri, Türk ve Müslüman Toplulukları temsilcilerinin tamamı davet edilmişlerdir. Bunlardan bazıları kendi iç güvenlik sorunları sebebiyle, bazıları da çeşitli nedenlerle toplantıya iştirak edememişlerdir. Katılamayan temsilciler de bilahere ülkemize davet edilerek kendileri ile gerekli görüş alışverişinde bulunulacaktır.
Toplantıya; Arnavutluk, Azerbaycan, Batı Trakya (Iskeçe ve Gümülcine), Bosna-Hersek, Kazakistan, Kırgızistan, Kırım, Makedonya, Romanya, Tacikistan, Türkmenistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Hırvatistan, Rusya Federasyonu, Karaçay-Çerkezya, Kabartay-Balkarya, Başkurdistan, Ukrayna, Dağıstan ve Rastov Bölgesi temsilcileri katılmışlardır. Bu
□ Toplantı, benim kanaatime göre amacına ulaşmış, hatta hedeflenenin ötesinde bir başarı elde edilmiştir. Herşeyden önce böyle bir toplantının düzenlenmiş olması Başkanlığımızın bir başarısı olarak değerlendirilmelidir.
Toplantı, benim kanaatime göre amacına ulaşmış, hatta hedeflenenin ötesinde bir başarı elde edilmiştir. Her şeyden önce böyle bir toplantının düzenlemiş olması Başkanlığımızın bir başarısı olarak değerlendirilmelidir.
Toplantıyı sonuçları itibariyle değerlendirdiğimiz zaman şu hususların elde edildiği görülecektir.
Öncelikle basın-yayın organları ile kurulan yakın işbirliği neticesinde Türk kamuoyuna Orta Asya, Balkan ve Kafkaslarda yaşayan soydaş ve dindaşlarımızın dini durumları bütün yönleri ile gösterilmiş ve böylece toplumumuzun bu bölgelere olan ilgi ve sevgisi pekiştirilmiştir.
Böyle bir toplantı düzenlenirken, son beş yıl içerisinde bu bölgelere hizmet götüren Başkanlığımızın çalışmalarının bir değerlendirilmesi yapılmış, misafir din adamlarının değerli fikirleri ileride sunulacak hizmetlerde Başkanlığımıza ışık tutmuştur.
Diğer taraftan, aynı ülke sınırları içerisinde yaşamalarına rağmen birbirlerinden habersiz olan insanlar bu toplantı ile biraraya getirilmiştir. Bu manada Bosna-Hersek’le Özbekistan, Batı Trakya ile Tataristan’ın kucaklaşması temin edilmiştir.
Kanaatimce toplantının en önemli sonucu "Avrasya İslam Şurası"nın ortaya çıkışı olmuştur. Toplantıya iştirak eden misafirlerin ortak görüşünün bir sonucu olarak ortaya çıkan bu "Şura" fikri ile, ilişki ve işbirliği kurumsallaştırılması ve sürekliliği sağlanmıştır.