Fâhış ve Fahşa

Doç. Dr. İsmail Karagöz
Rehberlik ve Teftiş Başkanı

1. Sözlük anlamı
Fuhş, fâhış, fâhışe (çoğulu) ve fahşa kelimelerinin türediği “f-h-ş” kökünün asıl anlamı; “bir şeyin kötü ve çirkin olmasıdır.” Arap dilinde haddi aşan ve sınıra tecavüz eden her şeye fâhış denir. Dolayısıyla kötü ve çirkin olan bütün söz, eylem ve davranışlar bu kelimenin kapsamına girer. Kötü ve çirkin bir davranış olan cimrilik de fuhş olarak ifade edilmiştir. (İbn Fâris.)
2. Kur’an-ı Kerim’deki anlamı
Kur’an-ı Kerim’de “f-h-ş” kökünden gelen 24 kelime şu anlamlarda kullanılmıştır:
a) Zina yani evlilik dışı cinsel ilişki. (Nisa, 4/15, 19, 22, 25; Yusuf, 12/24; İsra, 17/32; Necm, 53/32.) Kur’an’da zina haram kılınmış, çok kötü, çok çirkin, edep dışı ve isyan olan bir eylem olarak görüldüğü için “fâhışe” olarak nitelenmiştir. Zina, dünyada had cezası konulan büyük günahlardan biridir. (Nur, 24/2.) Kur’an’da, zina etmek şöyle dursun zinaya vasıta olacak söz, eylem ve davranışlar da yasaklanmıştır. “Zinaya yaklaşmayın, çünkü zina, son derece çirkin bir iştir (fâhışe) ve çok kötü bir yoldur.” (İsra, 17/32.)
b) Eşcinsellik, homoseksüellik, lutilik. (A’raf, 7/80; Neml, 27/54; Ankebut, 29/28.) Lut peygamberin kavmi ile ilgili olarak “Hakikaten siz kadınları bırakıp, şehvetle erkeklere yaklaşıyorsunuz, hayır, siz haddi aşan bir toplumsunuz.” ayetinde (A’raf, 7/81.) ifade edilen çok çirkin, çok kötü, pis, edep ve ahlak dışı ve fıtrata aykırı bir eylemdir, haddi aşmak, cehalet (Neml, 27/54.), sapkınlık ve büyük günahtır. Bu sebeple (Neml, 27/55.) Yüce Allah, Lut kavmini üzerlerine taş yağdırmak suretiyle helak etmiştir. (Hud, 11/82.) Peygamberimiz (s.a.s.); “Allah, Lut kavminin yaptığını yapana lanet et eder.” buyurmuştur. (İbn Hanbel, I, 309, 317.)
c) Kişinin evlenme yasağı olan kadınlarla evlenmesi. Nisa suresinin 22’nci ayetinde cahiliye döneminde üvey anne ile yapılan evlilik ”fâhışe” olarak ifade edilmiştir. Dolayısıyla dinen evlenilmesi yasak olan erkek ve kadınların birbirleri ile evlenmeleri “fâhışe” denilecek nitelikte çok çirkin bir eylemdir. Bu kapsamda ensest ilişkilerin de “fahşa” olduğunu söylememiz gerekir.
ç) Eşlerin birbirlerine kötü davranmaları ve eziyet etmeleri (nüşuz). Nisa suresinin 19’uncu ayetinde geçen “fâhışe-i mübeyyine” tabiri ile hangi davranışın kast edildiği konusunda müfessirler farklı açıklamalar yapmışlardır. Bu tabir ile nüşuz yani eşlerin birbirlerine başkaldırmaları ve saygısızlık etmeleri, eşe ve aile fertlerine eziyet etmek, kindar, kötü ahlaklı, kötü sözlü ve geçimsiz olmak veya zina (Hazin ve Kurtubi; Nisa, 4/19.) Ahzab suresinin 30’uncu ve Talak suresinin birinci ayetinde geçen “fâhışe-i mübeyyine” tabiri ise nüşuz ve kötü ahlak anlamındadır. (Taberani, Ahzab, 33/30; Talak, 65/1.)
d) Çirkin söz, eylem ve davranışlar. (Bakara, 2/169; Nur, 24/21; Şura, 42/37; Necm, 53/32; bk. Beydavi, I, 240, II, 540; Hazin, VI, 111, 414.) Kur’an’a, sünnete ve aklıselime uygun olmayan her türlü çirkin söz, eylem ve davranışlar fuhş yani edepsizlik ve hayasızlıktır.
e) Cimrilik etmek, zekâtı vermemek. (Bakara, 2/268; bk. Beydavi, I, 423.)
f) Büyük günahlar, haramlar. (Al-i İmran, 3/135; En’am, 6/151; A’raf, 7/28-29, 33; 28; Nahl, 16/90; Nur, 24/21; Şura, 42/37.)
g) İman ve ibadetlerde Allah’a ortak koşmak, müstehcenlik ve çıplaklık. (A’raf, 7/28-29; bk. Hazin, II, 540.)
Özellikle ayet ve hadislerin etkisi ile dilimize Arapçadan çok sayıda kelime girmiş, ancak kelimelerin bazısı kısmen, bazısı tamamen anlam değişimine veya anlam daralmasına uğramıştır. Arapçadan Türkçeye giren “fuhş” ve “fâhişe” kelimeleri, anlam daralmasına uğramış birincisi zina, ikincisi zinakâr kadın anlamında kullanılmıştır. Hâlbuki Kur’an-ı Kerim’de bu kelime ile sadece zina değil kötü ve çirkin olan bütün söz, eylem ve davranışlar, içki, kumar, hırsızlık ve iftira gibi büyük günahlar ifade edilmiştir. Peygamberimiz (s.a.s.) içki içen, hırsızlık yapan ve zina eden kimseleri “fevâhış” yani fuhuş işleyen kimseler olarak nitelemiştir. (Malik, el-‘Amelü fî Cami’ıs-Salati, 23, No: 400.)
3. Fuhş olan söz, eylem ve davranışlar yasaklanmıştır
“Fuhş” olan söz, eylem ve davranışlar, ayet-i kerime ve hadis-i şeriflerde kesin bir üslupla yasaklanmaktadır: “Allah, fuhş olan (söz, eylem ve davranışlar)ı yasaklar.” (Nahl, 16/90.) “(Ey Peygamberim) De ki, “Rabbim açık ve gizli fuhşu haram kılmıştır.” (A’raf, 7/33.), “(Zina ve benzeri) çirkinlik ve edepsizliklere (fuhş), bunların açığına da gizlisine de yaklaşmayın.” (En’am, 6/151.) “Fuhuştan sakının, çünkü Allah, fuhşu sevmez.” (Müslim, Selam, 11.)
4. Fuhş olan söz, eylem ve davranışların bedeli
İnsan yaralama ve öldürme, hırsızlık, zina ve iftira gibi suçlara dünyada had cezası konulmuştur. (Bakara, 2/178-179; Nisa, 4/93; Maide, 5/38; Nur, 24/1-2, 4.) Nur suresinin 19’uncu ayetinde inananlar arasında fuhş olan söz, eylem ve davranışların yayılmasını isteyen kimseler için dünya ve ahirette “elem dolu bir azap” olduğu bildirilmektedir.
Sonuç olarak; Yüce Kitabımızda fâhışe, fahşa ve fevahış kelimeleri; Allah’ın yasak ettiği ve sevmediği inanç, söz, eylem ve davranışları ifade etmek için kullanılmıştır. Başta şirk, zina, livata, iftira, cana kıyma, hırsızlık, cimrilik, içki ve kumar gibi büyük günahlar olmak üzere haram kılınan, çirkin, kaba, edep ve ahlak dışı olan söz eylem ve davranışlar bu kelimeler ile ifade edilmiş, bu tür söz, eylem ve davranış sahipleri yerilmiş, dünya ve ahirette ceza olduğu bildirilmiş ve bunlardan uzak durulması istenmiştir. Ancak iman zafiyeti veya edep, ahlak ve hayâ yoksulu olan kimseler fuhuş olan söz söyleyebilir, eylem yapabilir ve davranış sergileyebilir. Muttaki Müslüman ise fuhş ve fâhışe olarak nitelenen söz söyleyemez, eylemde bulunamaz ve davranış sergileyemez, imanı, ahlakı ve ibadetleri bunlara engel olur.